Мисир сотсиялизмниң азгаллиридин қачан чиқип болиду?

Әмма мисирдики җумһурийәт түзүми исми өзгәргән падишаһлиқ түзүми болуп давам әткәнниң сиртида, бу түзүм русийиниң сотсиялизмини өзигә үлгә қилған. Мисирда сотсиялизмниң тарихи мисирниң мундин 60 йиллар илгирики рәиси җамал абдунасир билән зич мунасивәтликтур.

Җамал абдунасир мисир әрәб җумһурийитиниң иккинчи рәиси болуп,1952-йили 23-июлдики падишаһ паруқни тәхттин чүшүрүш инқилабида қомандан болған, инқилаб ғәлибә қилғандин кейин, аз вақит өтмәстинла мисир әрәб җумһурийитиниң тунҗи рәиси муһәммәд нәҗибни тәхттин чүшүрүп мисирниң рәисликини қолиға алған вә 1958-1961-йиллири арисида мисир вә сүрийини бирләштүрүп “бирләшкән әрәб җумһурийити”ни қурған шәхс.

Лондонда чиқидиған“оттура шәрқ” гезитиниң 28‏-өктәбир күнидики санида, язғучи ели салиминиң қәлими билән “мисир сотсиялизмниң азгаллиридин қачан чиқип болиду?” дегән темида бир мақалә елан қилинған болуп, мақалидә мундақ дәп йезилған:
‏- Сотсиялизм азгили көплигән әрәб дөләтлиридә дәсләптә бәкму чирайлиқ исимлар вә қайил қиларлиқ шоарлар билән атилип кәлгән иди. Һәтта һечким сотсиялизмниң җәннитидин айрилип қелишни халимайдиған дәриҗигә йәткән. Әмма кейинчә испатландики, аталмиш “сотсиялизм җәннити” қуруқ шоар икән. Хәлқ ишәнгән бу аталмиш җәннәт әмәлийәттә мисирниң һазирини вә келәчикини тәһдит қилидиған йәргә көмүлгән бомба икән. Әмәлийәттә бу бомба мисирниң өтмүшини партлитип йоқ қиливәткән, келәчикини тәһдит астиға еливалған бир хәтәрлик бомба иди. Зади мисирда падишаһлиқ түзүми ағдурулуп исимда җумһурийәт қурулғандин бири илгири сәуди әрәбистани вә башқа мусулман дөләтләргә закатлирини тарқитидиған мисир хәлқи намратларға айлинип қалди. Һәтта бир нанға зар болди. Андин 1980-йиллардин кейин мисир башлиқ көплигән әрәб дөләтлири сотсиялизм шуариниң нәйрәңлирини чүшәнди. Шуниңдин кейин көплигән әрәб дөлити сотсиялизмдин ваз кәчти вә һәммини һөкүмәт еливалған муәссәләр аста-аста хәлқниң қолиға өтүшкә башлиди. Әмма абдунасир қоюп кәткән насиризм пикри вә униң шоарлири давам қилип кәлмәктә.

Абдуннасир әрәбләрни қутулдуралмиди

Мақалидә йәнә мундақ дәп йезилған: ‏
- Мисирдики насиризмчиларниң тәшвиқатчилиридин бири болған мәшһур язғучи әһмәд һәсән зият 1963-йили “әзһәр журнили” да елан қилған бир мақалисидә мундақ дәп язған: “муһәммәд(әләйһиссалам) әмәлгә ашурған бирлик омумий принсип иди. Чүнки у әқидә үстигә қурулған иди. Әмма әқидә һәр қанчә давам қилсиму, ахири аҗизлишиду яки йоқилип түгәйду. Салаһиддин әмәлгә ашурған бирлик қисмән бирлик болуп, һакимийәтни асас қилған бирлик иди. Һакимийәт асасиға қурулған бирликму давам қилмайду. Чүнки һакимийәт мәңгү давам қилмайду. Әмма абдунасир чақирған бирлик мәңгүгә давам қилиду вә тәрәққий қилиду. Чүнки у мәишәттә сотсиялизм, пикирдә әркинлик, һөкүмдә демократийә үстигә қурулған бирлик болуп, бу үч амил мәңгүлүк бирликниң капалитидур.” әмәлийәттә насиризм чақириқи вә мисирда вақитлиқ дәвр сүргән сотсиялизм һакимийити мәзкур язғучи дәва қилғандәк мәңгүгә давам қилалидиму? һәргизму давам қилалмиди. Һәтта чарәк әсирму пут тирәп туралмиди. Абдунасирниң өлүми билән униң сотсиялистик һакимийитиму бирақла өлди.