Qazaqistan hökümitidiki özgirishler heqqide inkaslar
2012.09.26

Melumki, qazaqistan hökümitining bash ministiri kerim mesimof dölet prézidénti nursultan nazarbayéf namigha öz lawazimidin boshinish toghriliq erz bergen bolup, memliket rehbiri 24-séntebir küni bu erzige qol qoyghan. Köp waqit ötmeyla k. Mesimof qazaqistan prézidénti memuriyitining rehbiri lawazimigha, emdi hökümet bash ministiri ornigha bolsa sérk axmétof saylan'ghan. S. Axmétof ilgerki hökümet terkibide bash ministirning birinchi orunbasari wezipisini ötewatatti.
“Séntir asiya” tor gézitida élan qilin'ghan “Mesimofning wezipisi qazaqistanda yéngi mezmundiki siyasiy weziyetni shekillendüridu” namliq maqalining aptori mixayil pak k. Mesimofning yéngi lawazimigha baha bérip, prézidént memuriyitining rehbiri wezipisige ichki siyasetning bir qanchilighan mesililirining kiridighanliqini tekitligen. Uning éytishiche, bu lawazimdiki shexs memlikette yüz bériwatqan köpligen weqelerge, shu jümlidin, rayonluq rehberlerni belgileshke, jay-jaylarda qéliplashqan weziyetni közitip, ular boyiche chariler qollinishqa, shundaqla prézidént buyruqlirini orunlashqa özining biwasite tesirini yetküzidu, yeni prézidént memuriyiti omumen dölet rehbirining jay-jaylardiki hakimi bolup, u hökümet ministirlirigha qarighanda téximu muhim wezipilerni atqurmaqchi iken. Maqale aptori qazaqistan prézidénti memuriyitining milliy bixeterlik komitéti ishini nazaret qilish, shundaqla memliket rehberlikidiki qebililer ara tengpungluqni közitish wezipisinimu öz aldigha qoyalaydighanliqini bildürgen.
Rusiyining “Ri'a nowosti” agéntliqida bérilgen “Nazarbayéf qazaqistandiki hökümet almishishini chüshendürdi” namliq maqalide qazaqistan prézidénti hökümet özgirishini mundaq dep chüshendürgen: “Adette weziyet piship yétilgende, memliketning iqtisadi, ijtima'iy mewqesi halsizlan'ghanda, jem'iyet telep qilghanda hökümetni özgertidu. Bizde undaq emes. Bizde prémiyér ministir istépa heqqide ötünüsh qilghanliqi üchün bu ish yüz berdi, buni u ötken yilimu qilghan idi. Adem bir az harghanda hem öz mewqesini özgertishni xalighanda, uning üstige u yéngi adem kérek dep buni chüshendürgende, men uni chüshinip, istépasini qobul qildim.” maqalide éytilishiche, n. Nazarbayéf her bir ademge köp waqit we küchning kétidighanliqini étirap qilip, bu tejribining bikar ketmesliki üchün k. Mesimofni yiraqqa qoyup bermey, prézidént memuriyiti bashliqi qilip belgiligen.
Rusiyining “Moskowskiyé nowosti” gézitining mexsus muxbiri arkadiy dubnofmu qazaqistandiki weziyetke öz bahasini bérip, u maqalisini “Qazaqistanning yettinchi bash ministiri birinchi wezir boldi” dep atighan. U qazaqistan da'irilirining yuqiri basquchidiki özgirishlerning memliket rehberlikidiki küchler arisida ornitilghan yéngi tengpungluqtin hemde qazaqistandiki her xil qebililer arisida kétip barghan küreshning n.Nazarbayéf teripidin nazaret astigha élin'ghanliqidin dérek béridighanliqini otturigha qoyghan. A. Dubnof shundaqla k. Mesimofni rusiye keypiyatidiki siyasetchi süpitide qarap, uning yéngi lawazimining rusiyining hazirqi rehberlirini qana'etlendüridighanliqini ilgiri sürgen. Buningdin tashqiri, köpligen közetküchiler k.Mesimofning tamozhna ittipaqi we bir pütün iqtisadi boshluq da'iriside qazaqistanning rusiye bilen bolghan hemkarliqigha köp küch chiqarghanliqigha yuqiri baha bermekte.
Emdi “Nur k z” tor bétide tonulghan qazaqistanliq siyasetshunas dost köshimning mezkur weziyetke bergen bahasi élan qilin'ghan bolup, u mundaq dégen: “Kerim mesimofni, rast, qazaq puqralirining köpchiliki yaqturmidi. Bu yaqturmasliq mesimofning kélip chiqqan tégige munasiwetlik bolmasliqimu mumkin. Melum nerse, u hakimiyette bolghan waqtida qazaq tili bilen omumen milliy mesililerge salqin qaridi.” siyasetshunas dost k. Mesimofning yéngi lawazimgha saylinishi heqqide toxtilip, bu ishning heqiqiy idé'ologiye bilen zich baghlinishliq ikenlikini hem ongay wezipe emeslikini, bu yéngi orun almashturushlardin héch nersini kütmeydighanliqini bildürgen.
“Tén'gri nyus” agéntliqining melumatlirigha qarighanda, qazaqistan prézidéntining meslihetchisi yérmuxamét yértisbayéf bolsa k.Mesimofning yéngi lawazimda dölet organliri we hökümet üstidin bolghan nazaretni kücheyteleydighanliqigha köz yetküzgen.