Kök bayraq pida'iysi turan yazghan alemdin ötti
2012.11.22
Ölüm xewiri tarqilish bilen teng türkiyidiki Uyghurlar uning a'ilisini yoqlap sebir tilidi. Uyghurlar uni ayyultuzluq kök bayraqning pida'iysi dep atishatti.
Turan yazghan, 1938-yili türkiyining isiparta wilayitide tughulghan. Istanbul uniwérsitéti iqtisad fakultétini püttürgendin kéyin, mezkur uniwérsitétqa oqutquchi süpitide qobul qilinip proféssorluqqa yükselgen. Proféssor doktor turan yazghan 1980-yili türk dunyasi wexpini qurush arqiliq, türk dunyasining kültüri we sen'itining türkiyide tonulushigha muhim töhpe qoshqan.
U bügün'giche ezerbeyjan, özbékistan, qirghizistan, qazaqistan, türkmenistan qatarliq türkiy jumhuriyetlerde mektep qurghan. Bügünki künde, uning qirghizistanning jalal'abad shehiride, qazaqistanda we ezerbeyjanda türk dunyasi igilik bashqurush fakultéti namidiki uniwérsitétliri oqutush élip barmaqta. Turan yazghan ependi yashliq chaghliridin tartip Uyghur mesilisige köngül bölüp kelgen kishilerning biri bolup, dawamliq halda merhum eysa yüsüp aliptékinning yénida bolghan. 2000-Yili, xitay re'isi jyang zémin resmiy ziyaret üchün türkiyige kelgende, turan yazghan ependi hökümetning meniy qilishigha qarimay, sulaymaniye zalida muxbirlarni kütüwélish yighini ötküzüp, xitaylarning Uyghurlargha qiliwatqan zulumini eyibligen. Yighin bashlashtin burun türkiye bixeterlik idarisi saqchiliri kök bayraqni éliwétish heqqide buyruq chüshürgen. Turan yazghan “Qéni qaysing erkek bolsang, méning aldimda mushu bayraqni éliwétishke pétinisen!” dep, bayraqni éliwétishke qarshi qet'iy meydanini ipadilep saqchilarni waz kechtürgen we yighinni dawam qilghan. Uning bu herikiti neq meydandiki Uyghurlarning xatiriside hazirghiche saqlanmaqta.
Bügünki programmimiz arqiliq Uyghurlarni özige dost tutqan, Uyghur dewasini özige wezipe qilghan turan yazghan ependining a'ilisige sebir tileymiz. Allahdin turan yazghan ependige bu dunyada qilghan sawabliq ishliri üchün jennet tileymiz.