“5-Iyul qirghinchiliqi” ning on yilliqi harpisida xelq'ara jama'et heqqaniyetke hemdemlishishke chaqirildi

2009-Yilidiki “5-Iyul qirghinchiliqi” ning on yilliq xatirisi harpisida washin'gton shehiridiki Uyghur kishilik hoquq qurulushi teshkilati bayanat élan qilip, xelq'ara jama'etni xitay hökümitige dawamliq bésim ishlitishke, shu arqiliq lagérlarning taqilishigha türtke bolushqa chaqirdi.

2-Iyul küni élan qilin'ghan bu bayanatta xitay hökümitining 2009-yili 5-iyul küni tinch shekilde namayishqa chiqqan Uyghur yashlirigha oq chiqarghanliqi, buning xelq'ara kishilik hoquq nizamlirigha éghir derijide xilapliq qilish qilmishi ikenliki eskertilish bilen birge shu weqedin buyan Uyghurlargha kéliwatqan paji'elerning izchil éghirlap méngiwatqanliqi alahide tekitlendi.

Bayanatta xelq'ara jem'iyetning Uyghurlarni ular duch kéliwatqan zulmettin qutquzush mejburiyiti barliqi tekitlinish bilen birge on yildin buyan soriqi bolmay kelgen zorluq qurbanlirining adaletke muyesser bolush heqqining barliqi ilgiri sürülidu. Mezkur teshkilatning mudiri ömer qanat bu heqte toxtilip: “Xitay hökümiti milyonlighan Uyghurni lagérgha qamap, ularning tili, medeniyiti, diniy étiqadini yoq qilishqa urunuwatidu. Mushundaq ehwalda xelq'araning xitay bilen dawamliq soda ishlirida shérik bolushigha emdi héchqandaq bahane qalmidi” dep körsitidu.

Bayanatning axirida herqaysi hökümetler “Sherqiy türkistandiki lagérlarni shertsiz taqash”, “Uyghurlarni basturushqa biwasite yaki wasitilik yardemlerde bolghan xitay shirketliri we chet'el shirketlirige jaza qollinish”, “Uyghurlarning siyasiy panahliq iltimasini tézleshtürüp bir yaqliq qilish” qatarliq saheler boyiche tégishlik mejburiyetlerni üstige élishqa chaqiriq qilinidu.