Amérika armiyesining alahide heriket qismi filippinning jenubiy déngizdiki herikitini qollighan
2024.11.22
Roytérs agéntliqining xewer qilishiche, amérika armiyesining alahide heriket qismi filippinning jenubiy déngizdiki istixbarat, közitish we razwédka heriketlirini qollashqa bashlighan. Amérika elchixanisi bu heqtiki bayanatida mundaq déyilgen: “Bu xizmet etriti amérika-filippin ittipaqdashliqini kücheytip, öz'ara maslishishchanliq iqtidarini ashurup, amérika armiyesining filippin qoralliq qisimlirining jenubiy déngizdiki pa'aliyitini qollishigha yardem béridu”.
“Ayunggin” dep atalghan bu alahide xizmet etriti, bu heptining béshida amérika dölet mudapi'e ministiri loyd ostin filippinni ziyaret qilghanda tunji qétim tilgha élin'ghan.
Roytérs agéntliqining déyishiche, amérika armiyesining alahide qismining filippinni qollishi, xitayni qattiq bi'aram qilghan. Xitayning manilada turushluq elchixanisi roytérs agéntliqining bu heqtiki so'allirigha jawab bermigen.
Yéqindin buyan xitay bilen filippinning jenubiy déngizdiki térritoriye detalashliri jiddiyliship qalghan. Xitayning déngiz qirghiqi muhapizet qisimliri filippinning paraxotlirini soqup zeximlendürüsh, su zembiriki ishlitip filippinliq déngizchilarni yarilandurush weqelirini arqa-arqidin sadir qilghan.
Xitay uzundin buyan jenubiy déngizning mutleq köp qismini teshkil qilidighan rayonning özige tewe ikenlikini ilgiri sürüp kelmekte. Halbuki, xitay özige tewe dep qarap filippin bilen talishiwatqan déngiz rayoni xitay chong quruqluqidin 1300 kilométir yiraqliqta iken. Bu rayonning filippin'gha bolghan ariliqi peqet 200 kilométir kélidiken. Xitayning jenubiy déngizdiki zémin dawasi we zorluq-zombuluqliri etraptiki döletlerni küchlük bi'aram qilishqa bashlighan.
Amérika dölet mudapi'e ministiri loyd ostin bu heptining béshida “Sherqiy jenubiy asiya döletliri ittipaqi” gha eza döletlerning dölet mudapi'e ministirliri yighinigha qatnashqanda, bu döletlerning mudapi'e ministirliri amérika armiyesining jenubiy déngizning xelq'aragha ochuq déngizliq halitini dawamliq qoghdashni dawamlashturushini ümid qilishqan. Loyd ostinmu buninggha jawaben “Amérika bu rayondiki ittipaqdashlirini qollap, jenubiy déngizning ochuqluqigha kapaletlik qilish wediside ching turidu” dégen.