Amérika meblegh sélish shirketliri xitay téxnika shirketliridin yiraqlishishqa bashlighan
2024.03.18
Amérika meblegh sélish shirketliri köp yillardin buyan, xitayning herbiy ishliri we Uyghurlarni basturushqa chétishliq xitay shirketlirige meblegh sélip kelgen idi. Lékin amérikadiki “Téxnika siyasiti mepkurisi” namliq tor zhurnilining körsitishiche, nöwette amérika dölet mejlisining yéqindin béri buninggha diqqet qilishi, shundaqla amérika jama'et pikrining xitaygha bolghan selbiy qarishi sewebidin bu shirketlerning xitaygha meblegh sélishtin yiraq turushigha türtke bolghan. Amérika awam palatasining xitay istiratégiyelik riqabet alahide komitéti ötken ayda tekshürüsh doklati élan qilip, amérikaning kaliforniye shtatidiki krimniy rayonigha jaylashqan bir qanche dangliq shirketning ötken 20 yil mabeynida xitay shirketlirige az dégende 3 milyard dollar meblegh salghanliqini éytqan.
Doklatta, meblegh salghuchi shirketlerning xitay herbiy tereqqiyatigha hem xitayning Uyghurlarni nazaret qilishigha hesse qoshuwatqanliqi tekitklen'gen. Doklatta bu amérika shirketlirining séku'aya kapital, waldin xelq'ara shirkiti, ku'alkam hessidarliq shirkiti, GSR hessidarliq shirkiti, GGV kapital qatarliq shirketlerni öz ichige alidighanliqi bildürülgen. Amérika palata ezaliri doklatta bu komitétning peqet besh meblegh sélish shirkitini tekshürgenliki, amérika shirketlirining xitayning sün'iy eqil we yérim ötküzgüch sahesige salghan omumiy meblighini hésaplimighanliqini agahlandurghan idi. “Téxnika siyasiti mepkurisi” sining ötken hepte bildürüshiche, GGV kapital shirkiti özining xitay téxnika shirkitige salghan meblighini chékindürüp chiqishni oylishiwatqanliqini bildürgen GGV kapital shirkiti ilgiri xitayning kungshi (Megvii) téxnika shirkitige meblegh salghan. Halbuki, kungshi téxnika shirkiti xitayning Uyghurlarni basturushigha qatnishishi bilen eyiblinip, amérika hökümiti teripidin qara tizimlikke élin'ghan idi. “Téxnika siyasiti mepkuri” sining bildürüshiche, GGV kapital shirkiti GGV kapital amérika we GGV kapital asiya, dep ikki tarmaqqa bölünidighanliqi we “Xitaygha meblegh salmaydighanliqi” ni éytqan. Amérika awam palatasi xitay istiratégiyelik riqabet alahide komitétining doklatida, amérikaning émbargo tizimliki, shundaqla “Uyghur mejburi emgikining aldini élish qanuni” ning tizimlikidiki xitay shirketlirige meblegh sélishni cheklesh heqqide qanun chiqirishni telep qilghan.