Amérika maliye ministiri xitayni pul kursini sün'iy towen tutushning aqiwiti heqqide agahlandurghan

Amérika maliye ministiri peyshenbe küni xitayni xelq pulining almashturush qimmitini sün'iy towen tutushning aqiwiti heqqide agahlandurghan.

Roytérsning neqil qilishiche, amérika karxana tetqiqat institutida nutuq sözligen amérika maliye ministiri jek léw xelq pulining almash turush qimmitini towen tutush we éksportqa tayan'ghan iqtisadiy igilikning kona usul ikenlikini eskertken hemde mundaq dégen: “Nöwettiki ajiz dunyawi iqtisadiy ösüsh nuqtisidin éytqanda, bu ikki dölet arisida yéngi bir qatar jiddiychilikke seweb bolidu.”

Xitay hökümiti 2015 - yili awghustta xelq pulining kursini yene chüshürgen we pul kursini kontrol qilishni kücheytken idi.

“Iqtisad waqit géziti” ning körsitishiche, xitay xelq puli kursini turaqlashturush, we bashqilarning xitay iqtisadigha bolghan ishenchni saqlash üchün ötken yili awghusttin bu yil martqiche tashqi péréwot zapisidin 473 milyard dollar serp qilghan.

Xewerde neqil qilishiche, xitay merkiziy bankisidiki bir xadim ishenchining hemme nerisidin dérek béridighanliqi, bazargha arilishish chiqimini pul bilen ölchigini bolmaydighanliqi, eger xitay iqtisadigha qaritilghan ishench yoqalsa buni eslige keltürüshning teske toxtaydighanliqni bildürgen.

Halbuki, amérika maliye ministiri léw xitayni yenila xelq pulining kurs mesilisini bazargha qoyup bérishke chaqirghan we buning xitay bu heqte bergen wedilerge uyghun ikenlikini bildürgen.

U undaq dégen: “Bazarda pul kursini töwenlitidighan bésim bolsa xitayning uninggha yol qoyushi bir mesile, emma xitayning wediside turghan turmighanliqini körsitidighan heqiqiy ispat bolsa, bazarda pul kursini östüridighan dolqun shekillen'gende xitayning unighimu yol qoyushida.”

Yillardin béri xitay pulining dollargha bolghan almashturush qimmiti mesilisi amérika - xitay munasiwetliridiki nazuk témilarning biri bolup kelgen.

Amérikining bir qisim dölet mejlisi ezaliri xitayning xelq pulining almashturush qimmitini qesten towen tutush arqiliq, öz mehsulatlirining amérika bazirida üstünlük qazinishigha yol achqanliqini körsetken. Ular buning amérika shirketlirini ziyan'gha uchritiwatqanliqi bildürüp amérika hökümitidin jiddiy tedbir qollinishini telep qilip kelgen idi.

Melum bolushiche, ötken hepte béyjingda ötküzülgen bir yighinda xitay terep xelq pulining qimmitini bazarning tengshishige qoyup bérishke qarap tedrijiy ilgirileydighanliqi we bu heqtiki siyasetlirini tengsheydighanliqi heqqide wede bergen.

Xitay - amérika iqtisadiy munasiwetlirining uzun yollarni bésip ötkenlikini bildürgen léw yene xitay bergen wedilerning peqet gep péti qélip qalmay emeliyette körsitilishini telep qilghan.