Америка хитайниң америкадин йәр сетивелишини чәклимәкчи

Америка дөләт мәҗлисиниң җумһурийәтчиләрдин болған кеңәш палата әзалири бир қанун лайиһәсини оттуриға қоюп, хитайниң америкадин йәр сетивелишини пүтүнләй чәклимәкчи болған.

Америка “фокс хәвәрлири” ториниң 22-январ бәргән хәвиридә дейилишичә, америка кеңәш палата әзалиридин арканзас иштатидин том катин (Tom Cotton), шималий дакота иштатидин кевин крамер (Kevin Cramer), алабама иштатидин кәти бирит (Katie Britt) қатарлиқлар башчилиқида түзүлгән “бир ғерич тупрақниму бәрмәслик қанун лайиһәси” дә, ‛американиң йерини сетиш дөләт хәвпсизликигә тәһдит елип келиду‚ дәп қараш керәклики тәләп қилинған һәмдә пирезидентниң дәрһал һәрикәт қоллинип, хитай пуқралири яки ширкәтлириниң америкадин коллектип яки шәхсий йәр-мүлүк сетивелишини чәклиши һәққидә көрсәтмә берилгән.

Америка йеза игилик министирлиқиниң санлиқ мәлуматиға қариғанда, 2024-йилғичә хитай американиң 27 иштатидин 350 миң инглиз мо (тәхминән 2 милйон 100 миң мо) терилғу йәр сетивалған. 2022-Йилғичә чәт әл ширкәтлири яки шәхсләр америкадин 43 милйон 400 миң инглиз мо терилғу йәр сетивалған болуп, америка терилғу йериниң 2 пирсәнтигә йеқин нисбәтни игилигән.

Хәвәрдә ейтилишичә, байдин һөкүмити хитайниң америкадин йәр игиләш қилмишини тәкшүрмигән. Америка кеңәш палата әзалири хитайниң америкадин йәр сетивелишиниң дөләт хәвпсизликигә тәһдит шәкилләндүридиғанлиқини, чүнки хитай сетивалған көплигән йәрниң һәрбий әслиһәләргә йеқин җайлар икәнликини билдүргән. Хитай көп йиллардин буян адәмсиз учқу(дрон) яки саяһәтчиләр арқилиқ американиң һәрбий базилириниң әһвалини игиләшкә урунған.

Хитайниң америкадин йәр сетивелишини чәкләш нөвәттә америка дөләт мәҗлисидики һәр икки партийәниң қоллишиға еришмәктә икән. Авам палатасида болса, җумһурийәтчиләрдин болған авам палата әзаси рәнди фенстра (Randy Feenstra) хитайниң америкадин енергийә мәһсулатлири ишләпчиқиришиға мас келидиған терилғу йәр сетивелишини чәкләшкә йетәкчилик қиливатқан болуп, у мундақ дегән: “мениң әң әнсирәйдиғиним шуки, хитайдәк дөләтләр өткән 10 йилда америкадин сетивалған терилғу йәрләр 10 һәссә көпәйди. Улар бизниң йеримизни игиләп, дөләт хәвпсизликимиз, енергийә бихәтәрликимиз вә ашлиқ тәминатимизға тәһдит салмақта”.