Aqsu wilayiti ottura - bashlan'ghuch mektepge pütkül xitay miqyasidin 903 neper oqutquchi seplimekchi bolghan

Washin'gtondin muxbirimiz jewlan teyyarlidi
2023.05.29

Xitay hökümitining Uyghur élidiki ma'aripni xitaychilashturush siyasiti dawamliq türde xitay tilliq yaki xitaychisi yaxshi oqutquchilarni toluqlash éhtiyajini peyda qilghan.

“Bingtu'en xewerliri” tori yéqinda chiqarghan bir uqturushta, aqsu wilayitidiki ottura, bashlan'ghuch mekteplerge pütkül xitay miqyasidin bir qétimdila 903 neper oqutquchi qobul qilinidighanliqi bildürülgen.

Bu oqutquchilarni qobul qilish shertliri ichide “Siyasiy éngi yuqiri bolush, 35 yashtin töwen bolush, xitaychisi ölchemlik we yuqiri sewiyede bolush” dégendek telepler qoyulghan bolup, herbiy septin chékin'genlerge yash jehette étiwar bérilidighanliqi eskertilgen؛ shundaqla bu xizmetke iltimas qilghuchilarning héchqandaq siyasiy jinayet ötküzmigen we memuriy jazagha uchrimighan bolushi telep qilin'ghan.

Xewerdiki uchurlargha köre, bu shertlerge chüshidighanlar asasen xitaylar, bolupmu ichkiy ölkilerdin türkümlep kéliwatqan xitay yashliri ikenliki melum.

Xitay hökümiti 2016-yil 9-aydin bashlap Uyghur tilini ma'arip saheside chekligen bolup, ottura we bashlan'ghuch mekteplerdiki Uyghur oqutquchilar ma'arip sépidin qoghlan'ghan, beziliri türme-lagér mehbuslirigha, beziliri arqa sep ishchilirigha aylandurulghandin kéyin, xitay oqutquchiliri her yil köplep qobul qilinidighan ehwal shekillen'gen. Közetküchiler, aqsu wilayitining bir qétimdila 900 neperdin artuq oqutquchi qobul qilmaqchi bolghanliqi, Uyghur rayonining 2016-yilidin buyan qurughdilinip qalghan ma'arip sahesidiki bu boshluqni toldurushni meqset qilghan bolushi mumkin, dep qarimaqta.

Amérikada turushluq tunggan analizchi ma jü ependi radiyomizgha qilghan sözide,  Uyghur rayonida milliy ma'aripning yoqiliwatqanliqini bildürüp: “2017-Yil irqiy qirghinchiliq bashlan'ghanda xitay aldi bilen ilim-ma'arip, medeniyet sahesidiki serxillarni yoqatti؛ uningdin kéyin Uyghurlarning tili we medeniyitini yoqitishqa bashlidi” dégenidi.   

Pikir qoshung

Radi'oning ishlitish shertlirige asasen, pikirliringiz tekshürgüchiler teripidin testiqlinishi we muwapiq derijide tehrirlinishi tüpeyli, tor bette derhal peyda bolmaydu. Siz qaldurghan mezmun'gha erkin asiya radi'osi jawabkar bolmaydu. Bashqilarning köz qarishi we heqiqetke hörmet qilishingizni soraymiz.