“сидней әтигәнлик хәвәрчиси” ниң мақалиси: “тәһдит астидики уйғур музикиси австралийәдә йеңи һаятлиққа еришти”

Мухбиримиз әркин
2018.09.03

Уйғур сәнәтчиләр 2-сентәбир австралийәниң сидней шәһиридә өткүзүлгән “седний диний музикилар фестивали” да уйғур он икки муқамини орундап, австралийәлик тамашибинларниң диққитини қозғиди. Сидней шәһиридики риверсайид тиятирханисида өткүзүлгән бу фестивалда австралийәдики тонулған уйғур музикант шөһрәт турсун билән даңлиқ дапчи таһир имин рак муқамини орундиған.

Бу уйғур классик музикиси “он икки муқам” ниң “сидней диний музикилар фестивали” дәк бир чоң сәһнидә тунҗи қетим орундилишидур. Бу қетим сәһнидә рак муқамини орундашқа йәнә йипәк йоли музикантлиридин ташқи моңғолийәлик музикант бухчулун, австралийәлик музикант, австралийә дөләт университетиниң музика лектори ким кюно қатарлиқларму иштирак қилған.

Австралийәдики “сидней әтигәнлик хәвәрчиси” гезити уйғурларниң он икки муқами һәққидики бир хәвиридә “тәһдит астидики уйғур музикисиниң австралийәдә йеңи һаятлиққа еришкәнлики” ни билдүргән. Уйғур рак муқами хитай һөкүмити нөвәттә уйғур классик әдәбият -сәнәтни “әсәбийлик” вә “бөлгүнчилик” хаһиши күчлүк дегән баһанида чәкләп, бу саһәдики нурғун музикантлар, нахшичи вә сәнәт тәтқиқатчилирини қамақ җазасиға һөкүм қилған яки йиғивелиш лагерлириға қамаватқан бир мәзгилдә “сидней диний музикилар фестивали” ға қатнаштурулған иди.

Чәтәл мутәхәссислириниң илгири сүрүшичә, уйғурларниң классик әдәбият-сәнити дин билән зич мунасивәтлик болғачқа нөвәттә хитайниң уйғур аптоном районида елип бериватқан аталмиш “ашқунлуқ” ни тазилаш һәрикитиниң зәрбә бериш нишаниға айлинип қалған. “сидней диний музикилар фестивали” ниң сәнәт йетәкчиси ричард питкувич “сидней әтигәнлик хәвәрчиси” гезитиниң мухбириға қилған сөзидә бу фестивалда муқамниң австралийәлик тамашибинларниң уйғур мәдәнийитини чоңқур чүшинишигә түрткә болушини үмид қилидиғанлиқини билдүрүп, “мән бир австралийәлик тамашибин болуш сүпитидә муқамниң һәқиқий зоқини һес қилдим,” дегән.

Пикир қошуң

Радиониң ишлитиш шәртлиригә асасән, пикирлириңиз тәкшүргүчиләр тәрипидин тәстиқлиниши вә мувапиқ дәриҗидә тәһрирлиниши түпәйли, тор бәттә дәрһал пәйда болмайду. Сиз қалдурған мәзмунға әркин асия радиоси җавабкар болмайду. Башқиларниң көз қариши вә һәқиқәткә һөрмәт қилишиңизни сораймиз.