Awstraliye xitaydin import qilin'ghan tokluq aptobuslarning Uyghur mejburiy emgiki bilen bolghan alaqisini tekshürüshke bashlighan
2025.03.12
Awstraliyening yéngi jenubiy walés ishtat qullar emgikini cheklesh komissari jéymis kakéyin (James Kockayne) ishtatliq hökümetning xitaydin import qilghan tokluq aptobuslirining bataréyesini öz ichige alghan zapchaslirining Uyghur mejburiy emgiki bilen bolghan baghlinishini tekshürüshke bashlighan.
Melum bolushiche, yéngi jenubiy walis ishtatliq hökümiti ötken 12-ayda, awstraliye-xitay tokluq aptomobil karxanisi- “Foton motorluq köchme qatnash shirkiti” (FDM) bilen xitayning “Yutong” namliq aptobusini tarqitish karxanisi bolghan awstraliye VDI shirkitige 319 tokluq aptobus zakaz qilghan. Halbuki, bu aptobuslarning tokluq bataréyelirini xitayning “Ningdé zaman yéngi énérgiye téxnika shirkiti” teminleydighanliqi melum bolghan. Ötken yili, amérika awam palatasi xitay istratégiyelik riqabet komitéti “Ningdé zaman yéngi énérgiye téxnika shirkiti” ishlepchiqarghan bataréye mehsulatlirining Uyghur mejburiy emgiki bilen baghlinishliq ikenlikige a'it ishenchlik deliller barliqini élan qilghan.
Bu komitét “Ningdé zaman yéngi énérgiye téxnika shirkiti” ning litiyliq iyon bataréyesi matériyallirini “Shinjang ishlepchiqirish-qurulush bingtüeni” qarmiqidiki bir shirket teminleydighanliqi, éléktérik nékil matériyallirini xitayning dölet igilikidiki “Shinjang renglik métal shirkiti” ishlepchiqiridighanliqi, bu shirketlerning Uyghur mejburiy emgikige chétishliq ikenliki, “Shinjang renglik métal shirkiti” ning xitay kadirlirini Uyghur a'ililirige orunlashturush herikitige qatnashqanliqini bildürgenidi. Awstraliye ABC torining xewer qilishiche, jéymis kakéyin bu heqtiki bayanatida, “Tokluq aptomobil teminlesh zenjiride zamaniwi qullar emgiki xewpining yuqiri bolushini közde tutup, ishtatliq hökümetning tokluq aptobus sétiwélish pilanini tekshürüwatqanliqi” ni éytqan. U mundaq dégen:
“Men ishtatliq hökümet orginining teminlesh zenjiridiki zamaniwi qullar emgikige chétishliq mesililerde estayidil bolghan-bolmighanliqini tekshürüshke bashlidim.” ABC ning éytishiche, “Awstraliye tengritagh Uyghur ayalliri jem'iyiti” ning re'isi ramile chanishéf, ishtatliq hökümetni FDM we yütong shirkiti bilen bolghan soda toxtamini bikar qilishqa chaqirip, köpligen import mehsulatining “Uyghurlarning qan-teri bilen bulghan'ghanliqi” ni bildürgen.