Xitay hökümiti bingtu'en'ge adem qobul qilishni tézletmekte

Muxbirimiz erkin
2019-08-05

Xitay hökümiti bingtu'enni Uyghur élining jenubigha téximu kéngeytish pilanining bir qismi süpitide uninggha ichkiri ölkilerdin adem qobul qilishni dawamliq kücheytmekte. Xitay taratqulirining ashkarilishiche, "Shinjang ishlepchiqirish qurulush bingtu'enni" bu yil yene 1140 neper xizmetchi qobul qilish élani chiqarghan. Qobul qilinidighan xizmetchilerning mutleq köp qismi ma'arip sistémisigha, az bir qismi uniwérsal bashqurush orunlirigha orunlashturulidiken. Xewerde, qobul qilinidighan 1140 neper xadimning 1088 nepirining bingtu'en ma'arip sistémisidiki 609 orunda xizmet qilidighanliqini tekitlen'gen.

Xitay hökümiti 2017‏-yili 2 milyondek Uyghur, qazaq we bashqa musulmanlarni tutqun qilip, lagérlargha qamash bilen bir waqitta bingtu'enni jenubtiki Uyghurlar zich olturushluq rayonlargha kéngeytishni otturigha qoyghan. Shuningdin béri bingtu'enning jenubtiki polk we déwiziyeliri kéngeytilip, uninggha keng kölemde adem qobul qilish bashlan'ghan. Lékin, xitayning mezkur pilani Uyghur kishilik hoquq teshkilatlirining tenqidige uchrighan. Ular "Uyghurlarning keng kölemlik lagérlargha qamilip, ularning orni bingtu'en'ge élip bériliwatqanliqi" ni ilgiri sürüp keldi. Ularning qeyt qilishiche, xitay hökümiti bingtu'en'ge xizmetchi qobul qilishni kéngeytipla qalmay, "Gherb pilani" dégendek namlarda pida'iy etretlirini uyushturup, ichkiri ölkilerdiki xitay aliy mektep oqughuchilirini Uyghur élining jenubigha jelp qilmaqtiken.

Xitayning "Junggo xewerler tori" ötken hepte tarqatqan bir xewiride, xitayning ichkiri ölkiliridin "Gherb pilani pida'iylar" herikitige qatnashqan 1800 neper oqughuchining bingtu'en'ge "Pida'iy" bolup kelgenlikini bildürgenidi.