Marko rubiyo:“Biz xitaygha béqinip qalghan dunyada yashimaymiz!”

Amérika tashqi ishlar ministiri marko rubiyo 20-féwral küni ötküzülgen muxbirlarni kütüwélish yighinida rusiye, ottura sherq we xitay bilen bolghan munasiwetke da'ir bezi gholluq mesililerge jawab bergen. 

Amérika tashqi ishlar ministirliqining tor bétidiki yighin xatiriside körsitilishiche, muxbirlar eng zor qiziqish ichide sorighan so'allarning biri uning xitay heqqidiki mewqesining qandaqliqi bolghan. Marko rubiyo buninggha qarita qisqiche jawab bérip, nöwette ikkinchi orundiki iqtisadiy zor gewde boluwatqan xitayning rusiyege oxshashla dunyawi zor küchlerdin sanilidighanliqini, shuningdek zor küch bilen herbiy tereqqiyatni algha sürüwatqanliqini eskertken. U bu heqte éniq qilip “Xitay bilen bolghan munasiwetni saqlap qélishmiz zörür. Emma ular qiliwatqan ishlarning hemmisinila qollap ketmeymiz. Shunga bezi mesililerde biz riqabetchilerdin bolsaq, yene bezi mesililerde biwasite reqibler hésablinimiz” dégen. Shundaqla ikki terep otturisida söhbetning zörür ikenlikini, bu xildiki söhbetler bolmighanda buning toqunushqa yol échishi mumkinlikini tilgha alghan.

Marko rubiyo xitay bilen bolghan söhbetning qandaq dawam qilishi heqqide soralghanda bu xil söhbetning aldinqi sherti xitaygha béqinip qalghan dunyani pachaqlap tashlash ikenlikidin bésharet bergen. U bu heqte toxtilip “Shübhisizki, biz qimmetlik minéral maddilar we teminlesh zenjiri qatarliqlarda xitaygha béqinip qalghan dunyada yashimaqchi emesmiz؛ shundaqla hindi-tinch okyan rayoni xitaygha béqinip qalidighan dunyadimu yashimaqchi emesmiz. Hazir bu rayondiki döletler xitayning görüge élin'ghan béqindiliri qatarida olpanchi memliketlerge aylinip qéliwatidu hemde bizning ular bilen soda alaqiside bolushimiz chekliniwatidu” dégen.

U misal qatarida yaponiye, jenubiy koréye, filippin, awstraliye qatarliqlarning héchqaysisi xitaygha olpan tapshuridighan qaram memliketlerdin bolup qélishni xalimaydighanliqini, tinch okyan elliri bilen bolghan bu munasiwetni késip tashlashning amérika üchün “Qizil siziq” hésablinidighanliqini alahide eskertken.

Muxbirlar zor qiziqish ichide sorighan so'allarning biri xitay hökümiti teywen'ge mudaxile qilsa amérika hökümitining teywenni qoghdash-qoghdimasliqi heqqide bolghan. U bu heqte késipla “Bizning teywenni qoghdash siyasitimiz héchqachan özgermeydu. Biz teywenning hazirqi halitini zorluq bilen özgertish yolidiki herqandaq urunushqa qarshi turimiz” dégen. Tajsiman wirusi heqqidiki so'allarghimu u mushu shekilde éniq jawab bérip buning mes'uliyitini we jawabkarliqini jezmen sürüshte qilish lazimliqini éytqan.