Давид камеронниң әнглийә ташқи ишлар вәзирликигә тәйинлиниши ғулғула қозғиди

Хитайниң “бир бәлбағ бир йол қурулуши” дики бир қисим қурулуш түрлири үчүн актип лобичилиқ қилған әнглийәниң сабиқ баш вәзири давид камерон (David Cameron) ниң әнглийәниң ташқи ишлар вәзири қилип бекитилиши күчлүк ғулғула қозғимақта.

13-Ноябир күни әнглийә баш вәзири риши сунак (Rishi Sunak) давид камеронни ташқи ишлар вәзирликигә тәйинлигәнликини җакарлиған болуп, бу сунак һөкүмитиниң хитай билән болған мунасивәтләрни юмшитидиғанлиқиға даир пәрәзләрни оттуриға чиқарған.

“муһапизәтчи гезити” вә “сиясийон гезити” ниң хәвәрлиригә қариғанда, сабиқ баш вәзир давид камерон хизмитидин айрилғандин кейинки мәзгилләрдә хитайниң “бир бәлбағ бир йол қурулуши” ға херидар топлаш үчүн лобичилиқ қилған. У йәнә талаш-тартиш қозғиған сириланка порти түригә чәтәл мәблиғи йиғиш үчүн биваситә оттура шәрққә берип, икки мәбләғ селиш йиғинида сөз қилған. Шундақла бу йилниң бешида сириланка қирғақлирини биваситә зиярәт қилған.

Давид камерон йәнә қиммити бир милярд фондстерлиңлиқ “әнглийә-хитай мәбләғ селиш фонди” ниң муавин рәислик вәзиписиниму арттурған болуп, әнглийә парламенти истихбарат вә бихәтәрлик комитети (ISC) бу йилниң бешида давид камеронниң мәзкур вәзипигә тәйинлинишиниң биваситә һалда хитай һөкүмити тәрипидин пиланлинип чиқилғанлиқини тәкшүрүп чиққан. Мәзкур комитет әйни чағда әнглийә һөкүмитини хитайниң сиңип кириш һәрикәтлиригә толуқ тақабил туралмиғанлиқи үчүн агаһландурған икән.

Мана мушундақ болушиға қаримай, сабиқ баш вәзир давид камеронниң әмдиликтә әнглийә ташқи ишлар вәзирликигә тәйинлиниши көзәткүчиләрни қаттиқ әпсусландурған. Дуня уйғур қурултийиниң әнглийә ишханиси мудири рәһимә мәһмут ханим “X” тики инкасида, “әнглийә һөкүмити буниң хитай билән болған мунасивәтләрни юмшитиштин дерәк бәрмәйдиғанлиқи һәққидә дәрһал изаһат бериши керәк” дегән. Кишилик һоқуқни көзитиш тәшкилатиниң сабиқ хитай ишлири директори софи ричардсонму буни “хитайниң ғайәт зор кишилик дәпсәндичиликлиригә көз юмидиған аталмиш алтун дәвр” дәп әйиблигән.