Donald tramp dunya sehiye teshkilatigha bérilidighan mebleghni toxtitidighanliqi jakarlidi

Amérika prézidénti donald tramp 14-aprél küni ötküzülgen muxbirlarni kütüwélish yighinida amérika hökümitining dunya sehiye teshkilatigha her yili bérip kéliwatqan zor sommiliq meblighini toxtitip qoyghanliqini élan qildi.

Muxbirlarni kütüwélish yighinida prézidént tramp dunya sehiye teshkilatining xitaydin tarqalghan tajsiman wirusi heqqidiki uchurlarni muwapiq bir terep qilalmighanliqi hemde bu arqiliq dunyani qaymuqturup qoyghanliqini qattiq eyiblep: “Dunya sehiye teshkilati öz xizmitining höddisidin chiqalighan hemde wirusning xetirini toghra melum qilghan bolsa bügün bunche köp adem ölüp ketmeytti,” dédi.

“Nyu-york waqti géziti” ning 14-apréldiki xewiride éytilishiche, amérika hökümiti 2019-yili dunya sehiye teshkilatigha 553 milyon amérika dolliri bergen bolup, xitay hökümiti bergen 40 milyon dollarliq mebleghning on hessisidinmu köp iken.

Xewerde éytilishiche, amérikada wirus bayqalghan deslepki waqitlarda dunya sehiye teshkilati tajsiman wirusning ademdin ademge yuqmaydighanliqi, shundaqla uning kontrol qilishqa bolidighan késellik ikenliki heqqide uchur tarqatqan. Ularning bu heqtiki melumatliri bolsa xitay terepning melumatliri asasida teyyarlan'ghan. Dunya sehiye teshkilatining bu heqtiki uchurlirini asasiy menbe qilghan amérika hökümiti mushu sewebtin wirus tarqalghan deslepki mezgilde buninggha qarita jiddiy inkas qayturmighan. Emma kéyinki ré'alliq emeliy ehwalning bundaq emeslikini körsetkendin kéyin tramp hökümiti derhal xitaydin kélidighan kishilerni chégradin kirgüzmeslik tedbirini qollan'ghan.

Donald tramp bu heqte muxbirlargha söz qilip: “Mushu tedbirni baldurraq qollan'ghan bolsaq téximu köp kishilerning hayatini saqlap qalghan bolattuq. Emma dunya sehiye teshkilati bu tedbirimizge shu waqittin tartipla qarshi chiqip kelgen,” dégen.

“Kündilik chaqirghu” gézitining 15-apréldiki sanida bérilgen maqalida éytilishiche, dunya sehiye teshkilati emeliyette wirus tarqilishqa bashlighandila buning ademdin ademge yuqidighanliqi hemde tolimu xeterlik ikenliki toghrisida köpligen melumatlarni tapshuruwalghan. Jümlidin mezkur teshkilatning yuqiri derijilik mutexessisliridin doktor marina kérkow özlirining 2019-yili 31-dékabirdila bu toghrisida doklat tapshuruwalghanliqini bildürgen. Emma “Xitayning biwasite yardimi bilen dunya sehiye teshkilatining re'islikige saylan'ghan” dep qariliwatqan tédros ghébréyésusning ching turuwélishi bilen bu heqtiki melumatlar bésip qoyulghan. 2020-Yili 22-yanwargha kelgende andin buning ademdin ademge yuqidighanliqini élan qilghan.