Hindonéziyediki ikki musulman teshkilati xitayni Uyghurlarning kishilik hoquqini depsende qilishni toxtitishqa chaqirghan

Ilgiri xitay hökümitining Uyghur rayonida kishilik hoquqini depsende qilishigha süküt qilip kéliwatqan hindonéziyediki ikki chong musulmanlar teshkilati bayanat élan qilip, xitayni Uyghur musulmanlirini depsende qilishni toxtitishqa chaqirghan. Ularning Uyghur mesilisidiki pozitsiyesining özgirishige qandaq amilning tesir qilghanliqi melum emes.

Hindonéziyediki nehdetul ölima we muhemmidiye, namliq ikki chong musulmanlar teshkilati bu yil xitayning teklipige bina'en Uyghur rayonini ziyaret qilghan. Ular eyni chaghda, xitaydiki musulmanlarning basturushqa uchrawatqanliqigha da'ir héchqandaq alamet bayqimighanliqini ilgiri sürgenidi. Lékin, muhemmidiye bilen nehdetul ölima 17 ‏-dékabir bayanat élan qilip, özlirining Uyghur mesilisidiki burunqi pozitsiyesini özgertken. Muhemmidiye teshkilatining bayanatida: “Xitay hökümiti qandaq namda bolsa bolsun kishilik hoquqqa xilapliq qilishni bolupmu Uyghurlarning kishilik hoquqigha xilapliq qilishni toxtitish kérek” déyilgen.

Bayanatta yene hindonéziye hökümitining “Shinjangda yüz bériwatqan kishilik hoquq depsendichilikige xatime bérishte aktip rol oynishi” telep qilin'ghan. Nehdetul ölimaning mu'awin re'isi ro'ibikin emxas “Bénar xewerliri” ge bergen bayanatida, xitayning Uyghurlargha tutqan mu'amiliside mesile barliqini bildürgen. Robikin emxas bu yil 2‏-ayda hindonéziye ziyaret ömikining terkibide Uyghur rayonini ziyaret qilghan. U u bu qétim Uyghur rayonidiki musulmanlarning halal yémeklik yéyelmeydighanliqi, shundaqla lagérlarda ibadet qilalmaydighanliqini bildürüp, “Biz halal yémeklik perhizige kapaletlik qilinishi. . . . Shundaqla béyjing ni Uyghurlarning diniy ibaditini beja keltürüshige yol qoyushqa chaqirimiz” dégen. “Wal strit zhurnili” géziti yéqinda, hindonéziye diniy ölimalirining Uyghur rayonida élip barghan ziyaritidin kéyin ularning lagérlar heqqidiki qarishida özgirish bolghanliqi, ularning xitaydin nurghun sogha-salam, i'ane we maliye yardimi alghanliqini bildürgenidi. Lékin yuqiriqi ikki teshkilat bayanatida, xitaydin i'ane we maliye yardimi alghanliqini ret qilghan.