Ichki mongghuldiki bezi yeslilerde mongghul tilining cheklinishi küchlük naraziliq peyda qilghan
2016.11.24
Merkizi nyuyorktiki ichki mongghuliye kishilik hoquq uchur merkizining bildürüshiche, yéqindin buyan ichki mongghulning eslidiki nami ulanxad bolghan we hazir chéfing dep atiliwatqan sheherdiki bir qisim mongghul ata, anilar shu jaydiki ma'arip idarisige naraziliq bildürüp bir qatar heriketlerni qilghan.
Buning sewebi, chifing shehiride mongghul tili ishlitishke ruxset qilidighan ikki yeslila bar bolup, yéqinda bu yeslilerge yötkep kélin'gen ikki neper xitay bashliq kéler-kelmeyla bu yesli ichide mongghul tilini sözleshni chekliwetken.
Buning bilen ata, anilar narazi bolup, imza yighqan we shu yerlik axbarat organliri arqiliq ichki mongghuldiki ma'arip idarisige ochuq xet élan qilghan. Ular xétide “Bu yerning qanunluq igiliri bolghan bizlerning öz tilimizni sözlesh hoquqimizni tartiwélip, peqetla xitayche sözleshni buyruq qilish ochuq-ashkara halda qiliniwatqan öchmenlik herikiti we shundaqla tajawuzchilargha ortaq bolghan bir qilmish” dégen.
Biraq, ichki mongghul ma'arip idarisi hazirghiche bu xetke bir jawab qayturmighan we yaki bir tedbir qollanmighan. Bir qisim mongghul kishilik hoquq pa'aliyetchiliri radiyomizgha bildürgen inkasida, yéqinqi yillardin buyan ichki mongghulda mongghul tilida ders béridighan mektep we yesliler sür'et bilen aziyip ketkenlikini éytip, xitay hökümitining ichki mongghulda assimilyatsiye siyasiti yürgüzüwatqanliqini éytqan.