En'gliye ishchilar partiyesi hökümetke Uyghur irqiy qirghinchiliqini étirap qildurushtin chékin'gen
2024.10.17
En'gliye ishchilar partiyesi bu yil 6-aydiki saylamda hakimiyetke kélishtin burun, hökümetning Uyghur irqiy qirghinchiliqini resmiy étirap qilishini küchlük teshwiq qilip kelgenidi. Lékin en'gliye “Muhapizetchi” gézitining xewer qilishiche, en'gliye ishchilar partiyesidin chiqqan tashqiy ishlar ministiri deywid lami (David Lammy), bu heptining axiri xitayda ziyarette bolushning aldida, özlirining Uyghur irqiy qirghinchiliqini étirap qildurush pilanidin chékin'gen.
Deywid lamining 18-öktebir béyjinggha yétip baridighanliqi we 19-öktebir shangxeyde ziyarette bolidighanliqi qeyt qilinmaqta. “Muhapizetchi” gézitining éytishiche, deywid lamining ziyariti en'gliyening xitaygha tutqan mu'amilisidiki özgirishni, xitay bilen alaqini kücheytip, téximu qoyuq iqtisadi munasiwet qurushni közlewatqanliqini körsetmekte iken.
Xewerde, en'gliye ishchilar partiyesining Uyghur irqiy qirghinchiliqi étirap qildurushtin waz kéchishi, bu qétimliq diplomatik urunushning bir qismi ikenliki bildürülgen.
En'gliye parlaménti awam palatasi 2021-yili 4-ayda, xitayning Uyghurlargha tutqan mu'amilisini birdek irqiy qirghinchiliq dep étirap qilghan. Eyni waqitta öktichi partiye bolghan en'gliye ishchilar partiyesi hökümetning irqiy qirghinchiliqni resmiy étirap qilishini telep qilghanidi. Eyni waqitta, bu partiyening parlaménttiki asiya ishlirigha mes'ul kandidat ministiri, en'gliye hökümitining Uyghur irqiy qirghinchiliqini xelq'ara sotqa tashlap bérishning yéterlik bolmaydighanliqini, belki uni b d t omumi yighinigha élip chiqishi kéreklikini otturigha qoyghanidi. Deywid lamimu 2023-yili “Fibiyan jem'iyiti” ning yighinida qilghan sözide, en'gliye ishchilar partiyesi hökümitining “Shérikliri bilen köp tereplik heriket qilip” xitayning irqiy qirghinchiliq yürgüzgenlikini étirap qilishning qanuni yollirini izdeydighanliqini bildürgen. Lékin hazir en'gliye hökümitidiki menbelerning “Muhapizetchi” gézitige “Irqiy qirghinchiliq xelq'ara sot mehkimiliri qarar qilidighan mesile” dégenliki, shuningdek en'gliye tashqiy ishlar ministirliqi bayanatchisining “Bu hökümet…. Xelq'ara shérikliri bilen masliship, xitayning kishilik hoquq depsendichilikini jawabkarliqqa tartishta ching turidu” dep körsetkenliki qeyt qilinmaqta.