Yaponiye 2016 -yilliq “Dölet mudapi'esi aqtashliq kitabi” da xitayning sherqiy we jenubiy déngizdiki pa'aliyetlirini eyiblidi

Yaponiye ichki kabinéti 2-awghust seyshenbe küni 2016-yilliq “Dölet mudapi'e aqtashliq kitabi” ni élan qildi.

Yaponiye waqti géziti we wal strét zhurnilining xewerliridin melum bolushiche, 484 betlik aqtashliq kitabta xitayning jenubiy we sherqiy déngizlardiki herbiy pa'aliyetlirige qarita yaponiyening endishisi otturigha qoyulup, xitayning jenubiy déngizda élip bériwatqan sün'iy aral yasash we herbiy pa'aliyetliri “Ighwagerchilik” dep eyiblen'gen. Yaponiye hökümiti élan qilghan aqtashliq kitabida yene shimaliy koréyening yadro qoralliri we bashqurulidighan bomba siniqi xelq'ara we rayondiki zor tehdit déyilgen.

Aqtashliq kitabta nöwette yaponiye emeliy kontrol qiliwatqan sénkaku ariligha xitayning herbiy ayropilan ewetip yéqinlishish qatarliq pa'aliyetlirini kücheytkenliki tilgha élinip, ötken bir yilda, yaponiyening jem'iy 571 qétim herbiy ayropilan ewetip, xitayning herbiy ayropilanlirining sénkaku ariligha yéqinlishishini tosuwalghanliqi we xitay herbiy paraxotlirining sherqiy xitay déngizidiki pa'aliyetlirining yaponiyening naraziliqini qozghawatqanliqi qatarliqlar neqil élin'ghan.

Aqtashliq kitabta, xitayning jenubiy we sherqiy déngizdiki pa'aliyetlirini kéngeytishi sewebidin yüz béridighan aqiwetler heqqide toxtilip, xitayning déngiz rayonidiki herbiy pa'aliyetlirining rayondiki qoshna döletlerning herbiy küch tengpungluqigha paydisiz ikenliki körsitilgen. Xitayning déngiz -okyan igilik hoquq mesililiridiki pozitsiyisining mezkur rayonda xeterlik we mölcherligüsiz ehwallarni keltürüp chiqirish mumkinchiliki tilgha élinip, buning mezkur déngiz rayonining kelgüsi weziyiti üchün endishilik ehwal ikenliki tekitlen'gen we béyjing hökümitini 12-iyul küni gollandiyediki xelq'ara sot teripidin chiqirilghan jenubiy déngiz heqqidiki hökümni qobul qilishqa chaqirghan.

Shinxu'a agéntliqi, xitay kündilik xewerliri qatarliq taratqular yaponiye élan qilghan aqtashliq kitabtiki eyibleshlerge naraziliq bildürdi. Shinxu'a agéntliqi öz xewiride “Yaponiyening aqtashliq kitabi junggoning xelq'aradiki obrazini xunükleshtürüshni meqset qilghan” dégen ibarilerni ishletti.