Jenubiy déngizning talash-tartishtiki sabina marjan aralliri etrapida xitay-filippin paraxotliri yene soqulup ketken
2024.08.19
19-Awghust küni, xitay bilen filippinning déngiz sahilini qoghdash paraxotliri jenubiy déngizning igilik hoquqi talash-tartishtiki sabina marjan arallirigha yéqin jayda yene soqulup ketken. “Muhapizetchi” gézitining xewer qilishiche, béyjing filippin paraxotlirining uning bu taqim aral etrapidiki déngiz tewelikige qanunsiz kirishige qarshi “Kontrol tedbirliri” ni alghanliqini ilgiri sürgen bolsimu, emma filippin terep xitayning “Qanunsiz herikiti” de ikki filippin déngiz sahilini qoghdash paraxotining zeximige uchrighanliqini bildürgen. Nöwette, sabina taqim arallirining etrapida yüz bergen bu weqede, xitay bilen filippinning her ikkisi bir birini eyiblimekte.
Yéqinqi aylardin béri filippin bilen xitay xelq'ara sodining halqiliq ötkili bolghan bu déngiz tewelikide arqa-arqidin bir-biri bilen tirkiship qalmaqta. Xelq'ara sot ilgiri xitayning asasen pütkül jenubiy déngizda igilik hoquq telep qilishining “Qanuni asasi yoq” dep höküm chiqarghan bolsimu, emma xitay bu rayonda igilik hoquqi barliqida dawamliq ching turup keldi.
Amérika xitay bilen filippin otturisidiki bu tirkishishte xitayni agahlandurup, eger xitay filippin'gha ighwagerchilik qilsa, filippini herbiy jehettin qoghdaydighanliqini bildürgenidi. “Muhapizetchi” gézitining bildürüshiche, xitay déngiz sahilini qoghdash qisimlirining bayanatchisi géng yü, filippin paraxotining düshenbe küni etigende xitay paraxotini “Qesten soquwetkenliki” ni ilgiri sürgen. Emma filippinning gherbiy filippin déngizi döletlik xizmet etriti xitay paraxotlirining “Qanunsiz we ashqun herikiti”, sabina taqim aralliri etrapida ikki filippin déngiz sahilini qoghdash paraxotining “Qurulmisining zeximige uchrishini keltürüp chiqarghanliqi” ni éytqan.
Melum bolushiche, weqe yüz bergen sabina taqim aralliri filippinning palawan ariligha 140 kilométir, xitayning xeynen ariligha 1000 kilométir kélidiken.