Malaysiya bash ministiri enwer ibrahim: “Shinjanggha munasiwetlik mesililer xitayning ichkiy ishi”
2023.04.03
2018-Yili xitaydin Uyghurlarning diniy we heriket erkinlikini étirap qilishini telep qilghan enwer ibrahim, malaysiya bash ministiri süpiti bilen ötken hepte xitayda élip barghan ziyaritide ilgiriki sözlirige qarshi halda, “Shinjanggha munasiwetlik mesililerning xitayning ichkiy ishi” ikenlikini ilgiri sürgen.
2022 Yili 11-ayda malaysiyaning bash ministirliq wezipisige olturghan enwer ibrahim, 29-marttin 1-aprilghache dawamlashqan zitay ziyartide xitay bash ministiri li chyang we xitay re'isi shi jinping bilen körüshüp, xitayning “Bir belwagh bir yol” pilani astida malaysiyaning sherqiy déngiz sahili tömüryol qurulushini öz ichige alghan malaysiya-xitay soda, iqtisadiy hemkarliqini kücheytishke qoshulghan.
Malaysiya “Yultuz” gézitining xewiride, enwer ibrahimning tömüryol qurulushida xitayning “Yerlik ishchilarni ishlitishke qoshulghanliqi”, buning “Bashqa barliq qurulushlarghimu tedbiqlinidighanliqi”, ikki terepning aptomobil we halal mehsulatlar ishlepchiqirishini öz ichige alghan bashqa sahelerdimu hemkarlishishqa qoshulghanliqini éytqanliqi bildürülgen. Malaysiya taratqulirida enwer ibrahimning 1-april küni xitay bash ministiri bilen körüshkende, Uyghurlar toghriliq toxtalghan-toxtalmighanliqi tilgha élinmighan bolsimu, lékin xitay tashqiy ishlar ministirliqining resmi torida élan qilin'ghan bu heqtiki axbaratida, enwer ibrahimning malaysiya dawamliq “Bir xitay siyasiti” de ching turidu. Shinjanggha alaqidar mesililer xitayning ichkiy ishi” dégenliki tekitlen'gen.
Enwer ibrahim 2018-yili malaysiya parlaméntining ezaliqigha saylan'ghanda “Nikiy asiya” torining ziyaritini qobul qilip, xitayning Uyghurlarni keng kölemlik tutqun qilishigha qarita ipade bildürgen. U béyjingni Uyghurlarning diniy hoquqi we heriket erkinlikini étirap qilishqa ündigen idi. Malaysiya “Yultuz” gézitining qeyt qilishiche, enwer ibrahim bu qétimqi ziyaritide yene xitayning malaysiyagha 170 milyard yüen meblegh sélish wedisigimu érishken.
Köp körülgen xewerler
RFA
- Istanbulda “Uyghur mehellisi” qurulushining pütüp chiqishi munasiwiti bilen échilish murasimi ötküzüldi
- Nuri türkel: “Amérikaning anamni ekélishini Uyghurlargha körsitiwatqan ghemxorluqining ipadisi, dep qaraymen”
- Toronto uniwérsitéti doklati: “Uyghur ayal kishilik hoquq qoghdighuchiliri we zhurnalistlar xitayning misli körülmigen basturushigha uchrighan”
- Uyghur wekilliri türkiye parlaméntidin Uyghur qirghinchiliqini öz küntertipige qoyushni telep qildi
- B d t da milletlerning wekillik qilish heq-hoquqliri muhakime qilindi