“Bügünki malaysiya” gézitide Uyghurlarni himaye qilish chuqanliri orun aldi

Birleshken döletler teshkilati (b d t) qarmiqidiki kishilik hoquq kéngishining Uyghurlar heqqidiki doklat toghrisida munazire uyushturush teklipi kishilik hoquq kéngishige eza 47 dölettin 19 döletning ret qilishi, 17 döletning himaye qilishi tüpeylidin awazgha qoyushta meghlup bolghanidi. Yéqinda malaysiyadiki eng chong musteqil gézitlerdin bolghan “Bügünki malaysiya” géziti bu heqtiki jama'et pikrini toplap, xelq ammisining hökümetke bolghan naraziliqini ipadilidi.

Tenqid pikirliri shu qétimliq awaz bérishte mutleq köp qisim islam döletlirining xitay terepte turghanliqi yaki “Epchillik bilen hoquqidin waz kechkenliki” ni muhim témilarning biri qildi. Shu qatarda “Hoquqidin waz kéchish” ni tallighanlar qataridin malaysiyaningmu orun alghanliqi tenqidlinip “Néme üchün ‛malaysiya islam partiyesi‚ we uning re'isi abdul hadi awang (Abdul Hadi Awang) Uyghurlarning shunche dat-peryadigha qulaq salmaydu?” dep so'al qoyuldi. Shundaqla islam hakimiyetlirining xitay ijra qiliwatqan zalimliqini himaye qilishi bilen xitaygha qarshi chiqquchilarning köp qismi xristi'an dunyasi ikenliki sélishturuldi.

Yene bezi pikir bergüchiler bolsa isra'iliye tewelikidiki ereblerge shunche köp erkinlik we heqler bérilgen tursimu ereb dunyasining izchil isra'iliyeni tenqidlep kelgenlikini, körsetti. Mezkur pi'ir igiliri Uyghurlargha eng eqelliy heqler bérilmigenni az dep ularni lagérgha qamash hemde pütkül millet boyiche yoqitish melum boluwatqanda isra'iliyeni tenqidlep kelgen ereb hakimiyetlirining “Zuwan sürmes” bolup qalghanliqini tenqidlep: “Özlirining musulman qérindashlirini xitay öltürüwatsa islam dunyasining qarap turghinini néme dep chüshinimiz?” dep so'al qoyghan.