NATO Ning yéngi bash sékrétari: “Xitayning rusiyeni qollishining bir bedili bolushi kérek”

Shimali atlantik okyan ehdi teshkilati yeni NATO ning yéngi bash sékrétari, sabiq gollandiye bash ministiri mark rutté 1-öktebir wezipe tapshuruwélish murasimida qilghan sözide, xitayning rusiyening ukra'inagha qarshi urushining hel qilghuch heriketlendürgüchi küchige aylan'ghanliqi, buning bir bedili bolushi kéreklikini éytqan. Roytérs agéntliqining bildürüshiche, mark rutté: “Xitayning, menpe'eti we inawiti héchqandaq dexlige uchrimighan halda, ikkinchi dunya urushidin buyan yawropada partlighan eng chong toqunushning ulghaytquchisi bolushni dawamlashturushigha bolmaydu” dégen. Mark rutté yene ukra'inani qollashning bedili putinning urushta ghelibe qilishining bedilidin az bolidighanliqini bildürgen. Uning tekitlishiche, rusiye özining ukra'inagha qaratqan qanunsiz urushini dawamlashturushta iran we shimaliy koréyeningmu yardimige érishmektiken.

Mark rutté shimaliy atlantik okyan ehdi teshkilatining bash sékrétariliq wezipisini 1-öktebir küni biryussélda ötküzülgen murasimda, sabiq NATO bash sékrétari jéns stolténbérgdin tapshuruwalghan. Halbuki, mark rutté wezipe tapshuruwélip ikkinchi küni yeni 2-öktebir küni xitay re'isi shi jinping rusiye pirézidénti wladimir putin bilen téléfonda körüshüp, uninggha özining rusiye bilen hemkarliqni “Kéngeytishke” teyyar ikenlikini éytqan.

Firansiye agéntliqining xewer qilishiche, xitay bilen sabiq sowét ittipaqi diplomatik munasiwet ornatqanliqining 75 yilliqi munasiwiti bilen élip bérilghan körüshüshte, shi jinping xitayning “Putin bilen birlikte ikki dölet arisidiki barliq sahelerde emeliy hemkarliqni kéngeytishke teyyar” ikenlikini éytqan. Xewerlerde, shi jinpingning yene uning bilen putinning “Yüz yildin buyan misli körülüp baqmighan chong özgirishte” öz ara munasiwetni téximu chongqurlashturghanliqini medhiyeligenliki qeyt qilinmaqta. Halbuki, mark rutténing éytishiche, nato (NATO) shérikliri bilen “Ortaq xirisqa qarshi ortaq heriket qilishni kücheytidiken”.

 U awstraliye, yéngi zélandiye, yaponiye we jenubiy koréyening tunji qétim bu ayning axirlirida ötküzülidighan NATO mudapi'e ministirlirining yighinigha qatnishidighanliqini éytqan.