Xitay “Qeshqer iqtisadiy tereqqiyat rayoni” da 37 chong türni yolgha qoymaqchi
2024.02.29
Xitay da'iriliri yéqinda “Qeshqer iqtisadiy tereqqiyat rayoni” da toqumichiliq, uchur-alaqe, soda eshya oboroti we bashqa sahelerni öz ichige alghan 37 chong tür boyiche ish bashlashni pilan qilghan bolup, bu qurulush türlirige pilanlan'ghan omumiy meblegh 3 milyard yüendin ashidiken.
Xitay xewerler torining xewiridin qarighanda, qeshqer iqtisadiy tereqqiyat rayonida eqliy iqtidarliq eshya oborot porti türining birinchi basquchigha sélin'ghan meblegh bir milyard yüendin ashidighan bolup, u 567 mo yerni igileydiken. Bu tür soda mulazimiti, eqliy iqtidarliq tonglitilghan déngiz mehsulatliri baziri qurush, merkiziy ashxana we pishshiqlap ishlesh merkizi qurush, retlesh merkizi we yuqiri ölchemlik tonglitilghan yémeklik dukini, yuqiri ölchemlik yéngi saqlash ambiri qatarliqlarni qurushni öz ichige alidiken.
Xitay da'iriliri yéqinqi yillardin buyan “Qeshqer iqtisadiy tereqqiyat rayoni” da arqimu-arqidin chong qurulush türlirini yolgha qoyup, bu yerge nurghunlighan chong tipliq karxanilarni yerleshtürmekte. Chet ellerdiki adriyan zénz qatarliq mutexessisler qeshqerning omumiy qiyapitini, nopus qurulmisini özgertishke chétilidighan bu siyasetning yene Uyghurlarning mejburiy emgek salmiqini yenimu ashuridighanliqigha diqqet qilmaqta. Bolupmu eslide Uyghurlar 1949-yilliri 97-98% ni igiligen, xitaylar nopusi aran 2 ming etrapidiki qeshqer wilayitide 2018-xitaylar nopusi 270 minggha yetken bolsa, yéqinqi 6 yil ichide shiddet bilen köpeytilgen. Qeshqer shehiri nöwette xitay sheherliridin perqlenmeydighan halgha kélip, pütün ma'arip, ish orunliri, zawut-karxanilarda peqet xitay tili ishlitilidighan weziyet shekillen'gen.