Хитай даирилириниң 3 йилда тарим вадисидики тоғрақлиқларни әслигә кәлтүрүшни пиланлиши диққәт қозғимақта

Мухбиримиз ирадә
2019.03.05

Тәңритағ ториниң хәвиридин қариғанда, уйғур район даирилири тарим вадисида җиддий муһит булғинишни азайтиш вә екологийәлик тәңпуңлуқни әслигә кәлтүрүш үчүн һәрикәткә өткән.

Хәвәрдин қариғанда, хитай даирилири 2019-йилидин 2021-йилиғичә болған 3 йил арилиқта тарим вадисидики тоғрақлиқларни әслигә кәлтүрүп, районниң тәбиий муһитини қисмән болсиму яхшилашни көзлимәктикән. Бу хизмәттә асаслиқ тарим дәряси вә униң тармақ еқинлири болған йәкән дәряси, ақсу дәряси, хотән дәряси вә көнчи дәряси қатарлиқ 4 дәря бойидики тоғрақлиқлар асасий нишан қилинидикән.

Хитай ахбарат васитилири илгири елан қилған хәвәрлиридә, 1950-йилидин буян райондики байлиқ мәнбәлирини һәддидин зиядә ечиш вә ишлитиш сәвәбидин тарим дәрясиға тутушидиған көп сандики дәря еқинлири қуруп кәткәнлики, йәр асти сүйи көрүнәрлик төвәнләп кәткәнликтин зор миқдардики тоғрақлиқларни қум бесип вә қуруп кәткәнликини етирап қилған иди.

Тарихи мәнбәләрдин қариғанда, 1950-йиллардин етибарән, хитай һөкүмити ишләпчиқириш қурулуш армийәси 1-девизийәсиниң 16 полки тарим дәрясиниң юқири еқини райони, йәни арал қатарлиқ районларни мәркәз қилип, корлани асас қилип йәрләштүрүлгән, 2-девизийәниң 14 полки болса корлани асас қилип, дәряниң оттура вә төвән еқинлири районини контрол қилған икән. Әнә шулар җайлашқан районлардики нурғун тоғрақлиқлар қуруп кәткән.

Хитайниң шинхуа тори тарқатқан бир хәвиридә, уйғур елидики тәтқиқатчиларниң уйғур елидики гурбантунгут қумлуқида вә үрүмчиниң әтрапида өсидиған бир хил қисқа өмүрлүк өсүмлүкни тәтқиқ қилип, өсүмлүкләрниң қумлуқларда вә су мол болған охшимиған шараитларда өсүш әһвалини тәтқиқ қилип, буниң сири һәққидә нәтиҗә һасил қилғанлиқини билдүргән.

Хитай һөкүмитиниң уйғур елидики қумлуқларда вә тарим дәря бойидики тоғрақлиқларни әслигә кәлтүрүшкә бунчә әһмийәт бериши көзәткүчиләрниң диққитини қозғап кәлмәктә.

Уларниң қаришичә, хитай мәркизи һөкүмити 2016-йилидин буян уйғур дияридики су қурулуши вә көкәртиш ишлириға әһмийәт беришкә башлиған болуп, буниң үчүн зор көләмдә мәбләғ аҗратқан, көзәткүчиләр буниң хитай мутәхәссислири оттуриға қойған тибәт егизликидики ярлузаңбу дәрясиниң сүйини тәклимаканға башлап, кәлгүсидә бу районға зор санда аһалә орунлаштуруш лайиһәлири билән мунасивәтлик болуши мумкинликини пәрәз қилишмақта.

Пикир қошуң

Радиониң ишлитиш шәртлиригә асасән, пикирлириңиз тәкшүргүчиләр тәрипидин тәстиқлиниши вә мувапиқ дәриҗидә тәһрирлиниши түпәйли, тор бәттә дәрһал пәйда болмайду. Сиз қалдурған мәзмунға әркин асия радиоси җавабкар болмайду. Башқиларниң көз қариши вә һәқиқәткә һөрмәт қилишиңизни сораймиз.