Tibet teshkilati proyéktor arqiliq xitayning basturush siyasitige diqqet tartti

Muxbirimiz jüme
2020.07.12

10-Iyul tibet teshkilati londondiki xitay elchixanisi we alma kompyutérlirini sétish dukini qatarliqlarning tamlirigha “Uyghurlargha erkinlik” dégende oxshash sho'arlarni proyéktor arqiliq chüshürüp, jama'etning diqqitini xitayning basturush siyasetlirige tartti.

Pa'aliyetni bash shtabi amérikining san fransisko shehirige jaylashqan “Xelq'ara tibet tori” teshkilati uyushturghan. Sho'arlar shu jay waqti 10-iyul yérim kéchide proyéktor arqiliq xitay elchixanisining témini yorutqan.

Sho'arlar: “Xitayda erkinlik yoq, tibetke erkinlik, Uyghurlargha erkinlik, xongkonggha erkinlik” dégen sözlerdin terkib tapqan.

Mezkur teshkilatining bu heqtiki bayanatigha qarighanda, bu herikettin meqset xitayning “Tibet we sherqiy türkistanda yillardin buyan dawam qilip kéliwatqan depsendichilikliri we xongkongda kéngiyiwatqan basturushliri” diki ademni shürkündüridighan oxshashliqlargha diqqet tartish iken. 

Bu xildiki sho'arlar we bir qisim qisqa filimlar yene oxshash künde londondiki alma kompyutérlirini sétish dukanliri we “Iqtisadshunas” namliq gézitining tehrir bölümi jaylashqan binaning témighimu chüshürülgen.

Teshkilat shundaq qilish arqiliq alma shirkitini xitaydiki alma shirkiti yumtal dukinidiki tor atlash eplirini éliwétish qararini özgertishke chaqirghan. Ularning bildürüshiche, alma shirkiti yéqinda xitaydiki yumtal dukinidin mewhum xususiy tor (VPN) qatarliq biri qisim yumtallarni éliwétishni qarar qilghan. Bu éliwétilgen yumtallar xitaydiki tibetlerning sirtqi dunya bilen bixeter we tosalghusiz alaqe qilinishini kapaletke ige qilip kelgen iken. 

Melum bolushiche, en'gliyediki “Iqtisadshunas” géziti 2020-yilining béshida xitay kompartiyesining korona wirusigha qayturghan inkaslirini maxtaydighan bir qisim bash maqalilerni élan qilghan. Tibet pa'aliyetchiler mezkur gézitning ularning xitay kompartiyesi bashqurushidiki “Béyjing teqrizi” zhurnili bilen hemkarlashqan yaki hemkarlashmighanliqini sorighan. 

Teshkilatning körsitishiche, “Béyjing teqrizi” zhurnili ilgiri “Sherqiy türkistanda keng kölemlik yolgha qoyulghan qayta terbiyelesh lagérlirini ‛Uyghurlargha ümid béghishlash üchün‚ qurulghan ‛terbiyelesh merkezliri‚ dep atighan” iken.

Pikir qoshung

Radi'oning ishlitish shertlirige asasen, pikirliringiz tekshürgüchiler teripidin testiqlinishi we muwapiq derijide tehrirlinishi tüpeyli, tor bette derhal peyda bolmaydu. Siz qaldurghan mezmun'gha erkin asiya radi'osi jawabkar bolmaydu. Bashqilarning köz qarishi we heqiqetke hörmet qilishingizni soraymiz.