Pirézidént donald tramp xitay we rusiye bilen yadro qorallirini qisqartish heqqide söhbetlishidiken
2025.02.14
Pirézidént donald tramp dunya boyiche eng köp yadro qorallirigha ige döletlerdin rusiye bilen xitayni söhbet üstilige teklip qilip, yadro qorallirining dunyagha bolghan tehditini azaytish üchün bu qorallarni qisqartish hem herbiy chiqimlarni azaytish heqqide söhbetlishidiken.
14-Féwral, “Amérika birleshme agéntliqi” ning bu heqtiki xewiride déyilishiche, pirézidént donald tramp 2-ayning 13-küni pirézidént ishxanisida muxbirlarni kütüwalghanda qilghan sözide, rusiye we xitay bilen yadro qoralliri musabiqisini toxtitish heqqide söhbetlishidighanliqini, üch terepning birdek halda ghayet zor miqdardiki herbiy chiqimning yérimini bolsimu qisqartishqa qoshulushini ümid qilidighanliqini bildürgen. Pirézidént tramp amérikaning yéngidin qurup chiqidighan yadro qoral mudapi'esige nechche yüz milyard dollar kétidighanliqini anglap epsuslan'ghan we reqib döletlerdin yadro qoralgha xejleydighan pulini qisqartish wedisini élishqa tirishidighanliqini bildürgen. U mundaq dégen: “Biz yene yadro qoralliri yasap néme qilimiz, qolimizdiki qorallar yétip ashqiche bar. U dunyani 50 qétim, 100 qétim gumran qilishqa yétidu. Biz bu yerde yéngidin yadro qoralliri yasisaq, ular u yerde dawamliq yadro qoralliri yasaydu. Biz yadro qorallirigha bek jiq pul xejliwettuq, biz bu pulni bashqa ishlargha ishletsek bolidu. Buning qaltis ünümlük bolidighanliqigha ishinimen hem shuni ümid qilimen”.
Xewerde déyilishiche, amérika bilen rusiye 2-dunya urushidin buyan yadro qorallirigha eng köp ige bolghan döletler hésablansimu, pirézidént tramp xitayning yéqinqi besh-alte yildin béri yadro qorallirini tereqqiy qildurup, bu sewiyege yétishiwalghanliqini texmin qilghan. Eger xitay yaki rusiye heddidin éship, bu qorallarni ishlitip qalsa dunya yer shari halak bolidiken. Pirézidént tramp birinchi qétim wezipe ötigen mezgilide xitay bilen yadro qorallirini qisqartish heqqide söhbetleshken bolsimu, rusiye bilen bolghan bezi kélishimliri tüpeylidin söhbetning netijisi chiqmighan.
Pirézidént trampning bildürüshiche, u ukra'ina bilen ottura sherq mesilisini hel qilip bolghandin kéyinla, xitay bilen rusiyeni chaqirip, yadro qorallirini qisqartish, herbiy chiqimlarni azaytish üstide söhbetlishidiken.