Türkiye hökümiti bezi Uyghurlarning wetendashliq iltimasini “Dölet bixeterlikige ziyanliq” dégen seweb bilen ret qilghan
2022.03.02
Xitayning qanliq zulumi we dölet térrorluqidin qéchip türkiyege sighin'ghan Uyghur musapirliridin bezilirining türkiye tewelikige ötüsh iltimasi “Dölet bixeterlikige ziyanliq” dégen seweb bilen ret qilin'ghan.
Anxios Torining xewer qilishiche, türkiye ichkiy ishlar minisitirliki türkiyedin panahliq tiligen Uyghurlardin aktip pa'aliyetchilerning wetendashliq iltimasini “Dölet bixeterlikige tosalghu peyda qilghan” dep qarap ret qilghan. Xewerde bir Uyghurning wetendashliq iltimasining köpeytilgen nusxisi bérilgen bolup, ret qilish sewebide “Ijtima'iy tertip we dölet bixeterlikini buzush éhtimali bar” dep yézilghan.
Xewerde éytilishiche, türkiyede 30 mingdin 50 mingghiche Uyghur panahalinip turuwatqan bolup, bularning ichide xitay hökümitining zulumigha qarshi meydan'gha chiqqan, a'ile-tawabi'atlirining iz-dérikini qilghan, torda aktip heriket qilghanlar xitayning közige miq bolup qadalghan, xitayning türkiyediki elchixanisi türkiye hökümitidin bundaqlarni xitaygha qayturushni telep qilghan. Erdoghan hökümiti gerche öktichi partiyelerning bésimigha uchrap, ularni xitaygha qayturup bermigen bolsimu, emma ularning wetendashliq iltimasini ret qilghan. Shuning bilen türkiyedin ümidini üzgen Uyghurlar yawropa we bashqa döletlerdin panahliq izdeshke bashlighan.
Tehlilchilerning qarishiche, “5-Iyul ürümchi qirghinchiliqi” ni “Irqiy qirghinchiliq” dep atighan erdoghan shu mezgilde bezi uyghulargha wetendashliq bergen bolsimu, kéyin xitay bilen siyasiy, iqtisadiy munasiwetlirining küchiyishi bilen teng béshini ichige tiqiwalghan, 5 yildin béri mexpiy dawam qiliwatqan “Irqiy qirghinchiliq” qa köz yumghan we türkiyede panahliniwatqan Uyghurlargha nechche milyon süriye musapirlirigha yardem bergenchilik yardem bermigen.