Türkiye tashqiy ishlar ministiri chawush'oghlu islam hemkarliq teshkilatining yighinida Uyghurlarni tilgha aldi

Türkiye tashqiy ishlar ministiri mewlut chawush'oghlu 27-noyabir nigér paytexti niyamida ötküzülgen islam hemkarliq teshkilati tashqiy ishlar ministirlirining yighinida söz qilip, Uyghurlarni tilgha alghan. U Uyghurlargha alaqidar birer konkirét tewsiyede bolmighan bolsimu, lékin Uyghurlarni öz ichige alghan musulmanlarning “Asasi hoquqi we erkinliki üchün gep qilish kérekliki” ni bildürgen. Uning Uyghurlar heqqidiki sözige bashqa musulman doletlerning qandaq inkas qayturghanliqi melum emes.

Islam hemkarliq teshkilatining Uyghur mesiliside süküt qilishi yaki xitayni qollishi “Ikki yüzlimichilik” dep tenqidlinip kelgen idi. Anadolu agéntliqining xewer qilishiche, chawush'oghlu her yili 15-martni “Islamifobiye”, yeni “Islam öchmenliki” ge qarshi turush küni qilip békitishni qollaydighanliqini bildürüp: “Buningdin bashqa biz Uyghurlar, rohin'galar, séprustiki türkler, grétsiyediki türk musulman az sanliqlar, jamu-keshmirdiki qérindashlirimiz, yawropadiki musulmanlar we bashqilarning asasi hoquqi we erkinliki üchün gep qilishimiz kérek,” dégen.

Chawush'oghlu buningdin bir qanche kün awwal türkiye parlaméntining tashqiy ishlar xamchot yighinida oktichi partiyelerning tenqidige uchrighan. Yighinda “Iyi” partiyesining mu'awin re'isi, parlamént ezasi exmet kemal er'ozan tashqiy ishlar ministirliqini “Uyghur mesilisige köngül bölmidi” dep eyibligen. Bu chawush'oghluning tunji qétim islam herkarliq teshkilatining yighinida Uyghurlarni tilgha élishidur.

“Keda shunfey” xitayning Uyghur ilide digital nazaret séstimisi qurup, Uyghurlarni teqip qilish we basturushigha yardem bérish bilen eyiplinip kelgen. Amérika soda ministirliqi 2019-yili shu seweblik bu shérketni “Qara tizimlik” ke kirgüzgen. “Jenubiy xitay etigenlik pochtisi” gézitining bildürüshiche, “Ms senet shérkiti” bu yil 10-noyabir “Kéda shünfe'éy” bilen hemkarlishidighanliqini élan qilghan iken. Shu kündin bashlap tiwitérda “ms senet shérkiti”ni bayqut qilish herkiti qozghalghan.