Amérika: amérika we bashqa döletler Uyghurlargha siyasiy panahliq bérishte xitayning ruxsitige éhtiyajliq emes

Amérika tashqi ishlar ministirliqi taylandning 40 Uyghurni xitaygha qayturup bergenlikini eyiblep, taylandning b d t ten jazasigha qarshi turush ehdinamisige xilapliq qilghanliqi, amérika we bashqa döletler Uyghurlargha siyasiy panahliq bérishte xitayning ruxsitini élishqa éhtiyajliq emeslikini bildürgen.

Birleshme agéntliqining xewer qilishiche, amérika tashqi ishlar ministirliqi tayland mu'awin tashqi ishlar ministirining, “Héchkim Uyghurlarni qobul qilish üchün jiddiy iltimasta bolmidi”, dégen sözige inkas bildürgen. Tayland da'iriliri aldida, 27-féwral küni xitaygha qayturup bergen 40 Uyghurning “Öz ixtiyarliqi bilen qaytqanliqi”, chünki ularni qobul qilidighan héchqandaq dölet chiqmighanliqini ilgiri sürgen bolsa, arqidin, amérikaning kem dégende bir qétim, shundaqla bashqa bir qanche dölet bilen birlikte bir nechche qétim tayland hökümitige Uyghurlarni orunlashturush toghriliq teklip sun'ghanliqi, emma emma bangkok hökümitining jawab bermigenlikini ashkarilighan.

Tayland hökümiti da'iriliri bezi döletlerning Uyghurlarni qobul qilish teklipi bergenlikini étirap qilghan bolsimu, emma ularning jiddiy iltimasta bolmighanliqi, özlirining béyjingning “Öch élishi” din saqlinish üchün Uyghurlarning xitaygha qayturulghanliqini bildürgen.

Tayland mu'awin tashqi ishlar ministiri rast chalichandra yene buning tayland menpe'etige xizmet qilidighan “Eng toghra tallash ikenlikini ilgiri sürüp, “Eger 3-dölet ularni qobul qilishta heqiqeten jiddiy bolsa, ular xitay bilen sözliship, taylandning bu Uyghurlarni 3-döletke ewetishige raziliq élishi kérek idi” dégen.

Lékin birleshme agéntliqining bildürüshiche, amérika tashqi ishlar ministirliqi amérika we bashqa döletlerning Uyghurlargha panahliq bérishte xitayning ruxsitini élishqa éhtiyajliq emeslikini éytqan. Amérika tashqi ishlar ministirliqi mundaq bildürgen: “Shexslerning qayturulsa jazalinish yaki ten jazasigha uchrash xewpi bolghan jaylargha qayturulmasliqigha kapaletlik qilish mejburiyitini, jazalighuchi dölet bilen muzakire qilishqa bolmaydu.”

Taylandning 27-féwral 40 Uyghurni xitaygha qayturushi amérika, kanada, yawropa ittipaqi, en'gliye qatarliq gherb hökümetliri shuningdek kishilik hoquq teshkilatliri we b d t kishilik hoquq aliy komissari, musapirlar ishliri aliy komissari qatarliqlarning tenqidige uchrighan.