Хитай даирилири уйғур елида өйму-өй кирип “асасий қанун тәшвиқати” һәркити қозғиған

Хитай даирилири 12-айдин башлап уйғур илида “асасий қанун тәшвиқати һәптилики” намида йәнә йеңи сиясий тәшвиқат һәрикити қозғиған. Хитай таратқулириниң ашкарлишичә, нөвәттә даириләр райондики идарә-җәмийәт, мәктәп, йеза-кәнтләрдә өйму-өй кирип “асасий қанун тәшвиқати” елип бармақтикән. Даириләр йәнә қәсәм бериш мурасимлирини өткүзүп, аммини хитай асасий қануниға болған садақитини билдүрүшкә тәшкиллимәктә икән. “ақсу гезити” ниң бу һәқтики бир хәвиридә кадир вә амминиң бу һәрикәт арқилиқ “асаси қанун еңи үзлүксиз өстүрүлгәнлики, пүтүн җәмийәттә асасий қанунни һөрмәтләш, асасий қанунни қоғдаштәк қоюқ кәйпият шәкиллинишкә түрткә болғанлиқи” тәкитләнгән.

Хитай даирилириниң бу һәрикәтни райондики таратқуларда кәң тәшвиқ қилишидики сәвәб мәлум әмәс. Лекин көзәткүчиләрниң қәйт қилишичә, бу һәрикәтниң милйонлиған уйғур асаси қанун, аптономийә қануни вә алақидар хитай қанунлириға хилап һалда тутқун қилинип, лагерларға қамалған, тән җазасиға учриған, мәҗбурий әмгәккә селинған, туғмас қилинған, диний етиқадини инкар қилишқа мәҗбурланған вә юрт-маканлиридин мәҗбурий көчүрүлүштәк еғир қанунсизлиққа учраватқан мәзгилдә елип берилиши диққәт қозғайдикән.

“ақсу гезити” ниң хәвридә хитай кадирлириниң йеза-кәнтләргә чүшүп, “қошмақлашқан туққанлири” ға вә кәнт аһалилириға лексийә сөзлигәнлики, бу арқилиқ “қанунчилиқ тәшвиқатини кишиләр қәлбигә чоңқур сиңдүргәнлики” тәкитләнгән. Тәшвиқат һәрикитидә хитайниң асасий қанун, дөләт хәвпсизлик қануни, милләтләр иттипақлиқи низами қатарлиқ һәр хил қанун түзүмлири кәң тәшвиқ қилинған болсиму, әмма аптономийә қануни пәқәт тилға елинмиған.