Xitay da'iriliri Uyghur élidiki adwokatlar jem'iyetliri üstidin nazaretni kücheytken

“Shinjang qanun tori”ning xewirige qarighanda, Uyghur aptonom rayon da'iriliri 2017-yilini “Adwokatlar jem'iyetliri qurulush yili” qilip békitken. 26-Féwral her qaysi adwokatliq jem'iyetlirige bu heqtiki höjjetni öginish orunlashturulghan.

Xewerde tekitlinishiche, adwokatlar jem'iyetlirining bu qurulush yilida “Adwokatliq orni ichidiki nazaretchilikni kücheytip, merkezning shinjangni qanun boyiche idare qilish rohini izchil emeliyleshtürüp, jinayetchilerge qanun boyiche qaqshatquch zerbe bérish kérek” ikenliki qattiq tekitlen'gen.

Uyghur élidiki melum adwokatliq ornidin igilishimizge qarighanda, bu qétimqi höjjette adwokatlargha we adwokatliq orunlirining qanunni ijra qilish we bashqa xizmet tertiplirige konkrét shert we telepler qoyulghan, barliq adwokatliq kinishkiliri bar adwokatlarni qaytidin tekshürüsh bashlan'ghan, adwokatliq ornidiki adem ilitishtimu muqimliqni chöridigen mu'eyyen shertler belgilen'gen.

Bu heqte shikayet qilghan adwokatlar, gerche adwokatliq bashqilarni aqlash, bashqilarning qanunluq hoquq-menpe'etini qoghdashni özining xizmet nishani qilghan bolsimu, lékin bu xil siyasiy bésimlar, adwokatlarning kishiler qelbidiki obrazigha, milliy adwokatliq ishlirining saghlam tereqqiyatigha yaman tesirlerni peyda qiliwatqanliqini bildürdi. Shundaqla u yene, xitayning adwokatlargha, adwokatliq hoquqigha munasiwetlik qanun-tüzümlirining dégendek mukemmel emeslikini, bumu öz nöwitide adwokatlarning öz burchini toluq ada qilip, dewagerlerning qanunluq hoquq menpe'etini toluq qoghdiyalishigha, kishilerning adwokatlargha bolghan bahasigha tesir körsitiwatqanliqini ipadilidi.

2009-Yili ürümchide yüz bergen 5-iyul weqesidin kéyin, xitay da'irilirining rayonda élip barghan “Zorawanliq, térrorluq heriketlirige qaqshatquch zerbe bérish” mexsus herikiti bashlan'ghanda, da'iriler “Jinayetchilerni qet'iy jazalash shinjangning ijtima'iy muqimliqi we ebediy eminlikini ishqa ashurushning tüp kapaliti” dep jakarlighan, bolupmu adwokatlarni muqimliqning mutleq üstünlükke ige ikenlikini chöridep, qet'iy yumshaq qolluq qilmasliqqa agahlandurghan we mexsus bu heqtiki wedinamilerge qol qoyushqa mejbur qilghan idi.