Хитай даирилири бағраш көлигә һәдәп саяһәтчи чақирмақта

Мухбиримиз ирадә
2019.05.02

Хитай һөкүмити уйғур елида 800 миңдин 2 милйонғичә уйғур, қазақ қатарлиқ йәрлик милләтләрни йепиқ тәрбийә лагерлириға қамап, йәнә бир яқтин юқири пән-техника арқилиқ районни “үсти очуқ түрмә” гә айландурғанлиқи хәлқарада күчлүк тәнқидкә учраватқан бир шараитта хитай даирилири сиртқа қаратқан тәшвиқатлирида уйғур елидики саяһәтчилик хизмәтлирини һәдәп базарға салмақта.

Шинхуа ториниң 2-май күни тарқатқан бир хәвиридә, 1-май әмгәкчиләр байрими мунасивити билән хитайдики “5 а” дәриҗилик мәнзирә райони һесаблинидиған бағраш көлидики саяһәтчилик ишлириниң җанлинип, саяһәтчиләрниң тошуп кәткәнлики хәвәр қилинған. Хәвәрдә берилгән сүрәттә көл әтрапиниң пүтүнләй хитайчә пасонда селинған чоң-кичик равақлар билән толдуруветилгәнлики диққәт қозғиди. 

Бағраш көли уйғур ели вә шундақла хитай миқяси бойичиму чоң типтики ички қуруқлуқ татлиқ су көли болуп, көлими 1200 квадрат километир әтрапида келиду. Бағраш көли вә униң әтрапидики сазлиқлар болса адәттә кәм учрайдиған аққу, ғаз, өрдәк вә һәр түрлүк йәрлик белиқларниң макани.

Бирақ, хитай даирилири мәзкур көлни саяһәтчиләргә ечивәткән нәччә он йилдин буян көлниң муһити еғир дәриҗидә бузғунчилиққа учрап, кәм учрайдиған қуш вә белиқларниң түри зор дәриҗидә азийип кәткән, һәтта бәзилири йоқилиш гирдабиға берип қалған иди.

Шинхуа агентлиқи 2017-йили бағраш көлиниң муһитини җиддий әслигә кәлтүрүш хизмитиниң башланғанлиқи һәққидики бир хәвиридә бу һәқтики бир қисим тәпсилатларни ашкарилиған. Хәвәрдин мәлум болушичә, йеқинқи 20 йилдин буян көл әтрапида қурулған завут карханилардин чиққан мәйнәт су вә әхләтләр бағраш көлиниң әтрапидики 600 миң мо қомушлуқниң 1/3 қисминиң қуруп кетишигә вә бағраш көлиниң сүйиниң җиддий дәриҗидә кирлишиши, тузлишиши вә азийишиға сәвәб болған икән. 

Даириләр гәрчә бир қисим тәдбирләрни елип, көл әтрапидики муһитни қисмән әслигә кәлтүргән болсиму, бирақ бу йәрдики һәддидин зиядә саяһәтчилик хизмәтлириниң көл муһитиға әп келидиған зийини көзәткүчиләрниң әндишисини қозғимақта.

Пикир қошуң

Радиониң ишлитиш шәртлиригә асасән, пикирлириңиз тәкшүргүчиләр тәрипидин тәстиқлиниши вә мувапиқ дәриҗидә тәһрирлиниши түпәйли, тор бәттә дәрһал пәйда болмайду. Сиз қалдурған мәзмунға әркин асия радиоси җавабкар болмайду. Башқиларниң көз қариши вә һәқиқәткә һөрмәт қилишиңизни сораймиз.