Адриян зензниң йеңи доклати: “хитайниң сиясити милйонлиған уйғурниң туғулушини азайтиш”

Мухбиримиз әркин
2021.06.07

7-Июн күни елан қилинған хитайниң уйғур елидики пиланлиқ туғут сияситигә аит бир йеңи доклатта, хитайниң сияситиниң бу районда милйонлиған уйғурниң туғулушини азайтиш ‍икәнлики илгири сүрүлгән. Ройтерс агентлиқиниң хәвәр қилишичә, бу йеңи доклатни америкадики “комунизим қурбанлири хатирә фонди” ниң тәтқиқатчиси адриян зенз тәйярлиған икән.

Доклатта хитайниң туғутни контрол қилиш сияситиниң 20 йил ичидә уйғур елиниң җәнубидики уйғур вә башқа аз санлиқ милләтләрдин 2 милйон 600 миңдин 4 милйон 500 миңғичә болған кишиниң туғулушини азайтиш ‍икәнлики, буниң мәзкур райондики йәрлик милләт нупусиниң 3 дин бир қисмини тәшкил қилидиғанлиқи илгири сүрүлгән.

Мәзкур доклат бәзи ғәрб дөләтлири хитайни уйғурларға “‍ирқий қирғинчилиқ” қилиш билән әйибләватқан, болупму әнгилийә пайтәхти лондондики бир мустәқил хәлқ соти хитайниң уйғурларға “ирқий қирғинчилиқ” садир қилған яки қилмиғанлиқини көрүп чиқишқа башлиған һалқилиқ бир мәзгилдә елан қилинған. Ройтерс агентлиқиниң билдүришичә, мәзкур тәтқиқат доклати хитай тәтқиқатчилири вә әмәлдарлириниң шинҗаңдики туғут чәкләш сияситиниң муддиасиға алақидар бурун елан қилинмиған материял вә тәтқиқатларни өз ичигә алған икән.

Доклатта хитайниң рәсмий санлиқ мәлуматлириниң 2017-йилдин 2019-йилғичә болған арилиқта уйғур елида туғулуш нисбитиниң 48. 7 Пирсәнт төвәнләп кәткәнликини ашкарлиғанлиқи тәкитләнгән. Адриян зенз ройтерс агентлиқиға: “бу (тәтқиқат вә анализ) хитай һөкүмитиниң уйғур нупуси тоғрисидики узун муддәтлик пиланиниң һәқиқий муддиасини көрситип бериду,” дегән.

Пикир қошуң

Радиониң ишлитиш шәртлиригә асасән, пикирлириңиз тәкшүргүчиләр тәрипидин тәстиқлиниши вә мувапиқ дәриҗидә тәһрирлиниши түпәйли, тор бәттә дәрһал пәйда болмайду. Сиз қалдурған мәзмунға әркин асия радиоси җавабкар болмайду. Башқиларниң көз қариши вә һәқиқәткә һөрмәт қилишиңизни сораймиз.