Qeshqer uniwérsitétida xitay en'eniwi medeniyitini terghib qilidighan “Kuntyen instituti” qurulghan

Xitay hökümiti Uyghurlarning öz ana tilida ma'arip terbiyesi élishini, milliy medeniyitini öginishini shundaqla islamiy kimlikini saqlishini qattiq cheklewatqan bir waqitta Uyghur diyarining jenubidiki Uyghurlar merkezlik olturaqlashqan jaylarda xitay medeniyitini teshwiq qilidighan organlarni qurup, milliy assimilyatsiye siyasitini yürgüzüwatqanliqi melum bolmaqta.

27-Dékabir küni xitayning “Yershari waqti géziti” tarqatqan xewerge qarighanda, seyshenbe küni qeshqer uniwérsitétida kungzi heykilining yopuqini échish murasimi ötküzülgen, arqidin qeshqer uniwérsitétida xitay en'eniwi medeniyitini terghib qilidighan “Küntiyen instituti” ning qurulghanliqini jakarlighan. Xewerdin melum bolushiche, qeshqer uniwérsitéti kongzining yurti chüfudiki chüfu pédagogika uniwérsitéti bilen birliship bu institutni qurghan iken.

Xewerde déyilishiche, qeshqer uniwérsitétida qurulghan “Kuntyen instituti” qedimki xitay en'eniwi medeniyiti tetqiqati, xitay klassik shé'iriyiti we xitay xettatliqi asasida “Oqughuchilarning wetenperwerlik éngini we xitay medeniyitige bolghan maslishishchanliqini ashurush” ni meqset qilidiken.

Xewerde bir xitay tetqiqatchining sözi neqil keltürülüp, qeshqerdiki yerlik balilarni kichikidin bashlap xitay medeniyiti bilen chong qilish arqiliq ularni esebiy idiyeler bilen uchrishishtin saqlighili bolidighanliqi, Uyghur balilarni xitay medeniyiti bilen terbiyelep chiqqanda ularning kelgüside xizmetliride utuq qazinishi üchün paydiliq bolidighanliqi ilgiri sürülgen.

Chet'ellerdiki Uyghur közetküchiler xitay hökümitining nöwette Uyghur élide “Esebiylikke qarshi turush” dégen namda qipqizil assimilyatsiye siyasiti yürgüzüp yerlik xelqlerni xitaylashturush qedimini barghanséri tézleshtürüwatqanliqini, buning netijiside Uyghur milliy medeniyitige éghir buzghunchiliq qiliwatqanliqini bildürmekte.