Adriyan zénz: wolkér türk béyjingning Uyghur élidiki depsendichilikige xatime bérishni telep qilishta “Mejburiyitini ada qilmidi”

B d t kishilik hoquq aliy komissari ishxanisining 28-awghust küni bayanat élan qilip, xitayning Uyghur élide “Chataq qanun-siyasetlerni dawamliq ijra qiliwatqanliqi”, uning dölet bixeterlik we térrorluqqa qarshi turush qanunlirini kishilik hoquq nuqtisidin qayta közdin köchürüp chiqishini telep qilishi, chet el taratquliri, kishilik hoquq organliri we Uyghur tetqiqatchilirining dawamliq inkasini qozghimaqta. Amérika “Heptilik xewerler” zhurnilining bildürüshiche, ataqliq Uyghur lagéri we mejburiy emgek mutexessisi, amérika “Kommunizm qurbanliri xatire fondi” ning aliy tetqiqatchi adriyan zénz, b d t ning bayanatigha inkas bildürüp, b d t kishilik hoquq aliy komissari wolkér türkning béyjingdin Uyghur ilidiki kishilik hoquq depsendichilikige xatime bérishni telep qilishta “Mejburiyitini ada qilmighanliqi” ni éytqan.

Adriyan zénzning “Heptilik xewerler zhurnili” gha éytishiche, wolkér türk xitay bilen bolghan diyalogda xitayni uning térrorluqqa qarshi turush qanunini özgertishke qayil qilishqa merkezliship qalghan bolup, “Bu intayin namuwapiq” bir urunush bolghan. Adriyan zénz mundaq dégen: “Chünki, bu yerdiki yadroluq mesile béyjingning siyasetlirining herqandaq bir musteqil étnik kimlikni omumyüzlük yoqitish meqsitide layihelinishi, buninggha bildüridighan eng muwapiq inkas qattiq tenqidlesh hem shinjangni bashqurushni tüptin özgertishni telep qilishtur.

 Dégendek, b d t kishilik hoquq aliy komissari “Shinjangdiki chataq qanun-siyasetlerni közdin kechürüsh” ni telep qilghan bir peytte Uyghur aptonom rayonluq partkom 10-nöwetlik komitétining 12-qétimliq yighini chaqirip, Uyghurlarning “Jungxu'a milliti” ikenlikini étirap qilishni öz ichige alghan muqimliq we “Beshni étirap qilish” ni yenila özining buningdin kéyinki xizmitining aldinqi wezipiliridin biri qilip békitkenidi. Melum bolushiche, xitay hökümiti b d t ning ötken qétimliq xitay kishilik hoquq xatirisini qerellik körüp yighinida otturigha qoyulghan shinjanggha munasiwetlik barliq tewsiyelerni qobul qilishni ret qilghan. Halbuki, “Heptilik xewerler” zhurnilining bildürüshiche, xitay tashqi ishlar ministirliqi bayanatchisi lin jyen 28-awghust b d t ning chaqiriqigha qayturghan inkasida, “Nöwette shinjangning ijtima'iy muqimliq, iqtisadi tereqqiyattin behrimen bolup, xelqning xushal-xuram yashawatqanliqi” , shundaqla b d t ning terepsizlikni saqlap, “Döletlerning igilik hoquqi” we “Pakit” ni hörmet qilishini telep qilghan.