Sam brownbek: “Watikan sheytan bilen kélishim tüzmesliki, belki uni qoghliwétishi kérek”
2021.05.18
Amérikaning sabiq xelq'ara diniy erkinlik bash elchisi sam brownbek watikanni kommunist xitay hökümitige qaratqan yumshaq siyasiti heqqide qayta oylinishqa chaqirghan. U aldinqi hepte katolik dini agéntliqi (CNA) ning ziyaritini qobul qilghanda mundaq dégen: “Watikanning exlaq nopuzi nahayiti muhim. Siz sheytan bilen kélishim tüzmeslikingiz, belki uni qoghliwétishingiz kérek”.
“Braytbart xewerliri” (Breitbart News) torining 17-may küni bergen xewiride éytilishiche, amérika tashqiy ishlar ministirliki xelq'ara diniy erkinlik yilliq doklatini élan qilghandin kéyin, sam brownbek watikanning xitaydiki diniy ziyankeshlikke diqqet qilishini ümid qilip mundaq dégen: “Bu doklat xitayning her xil dinlargha qozghighan hujumini xatiriligen. Xitay hökümiti bir kommunist hakimiyet, kommunistlar din'gha ishenmeydu. Ular hemmidin ulugh exlaq igisi, yeni ilah bilen we her qandaq shekildiki étiqad bilen chiqishalmaydu. Ular meyli tibet buddistliri, a'iliwi chérkawda ibadet qilidighan xiristiyan muxlisliri, yer asti katolik dini jem'iyiti ezaliri, falun'gung murtliri yaki Uyghurlar bolsun, hemmisige hujum qilidu”.
Sam brownbek watikanning ezeldin xitaydiki éghir kishilik hoquq depsendichilikini eyiblep baqmighanliqini tilgha élip, watikanni bu xil yumshaq siyasettin waz kéchishke chaqiriq qilghan hemde watikanning öz nopuzidin paydillinip, bésim qilalaydighan xitay emeldarlirining tizimlikini bergen.
Xewerde körsitilishiche, watikan papasi fransis we bashqa gholluq rohaniylar gerche bashqa jaylardiki diniy zulumni ayaghlashturushqa chaqiriq qilip kelgen bolsimu, xitayning diniy étiqad erkinlikige toxtimay buzghunchiliq qilish jinayitini tenqidleshtin özini qachurup kelgen. Papa fransis hetta xitayni medhiyelep, xitay kompartiyesining diniy étiqad erkinlikini qoghdawatqanliqini, xitaydiki ibadetxanilarning awat ikenlikini éytqan. U hetta katolik dini jem'iyitining qa'idisini buzup, xitaydiki katolik dini popini xitay kompartiyesining bashqurushidiki xitay katolik dini wetenperwerlik jem'iyitige eza bolushqa yol qoyghan.
Sam brownbekning éytishiche, watikan amérikaning 20 yil awwal ötküzgen xataliqini sadir qilmaqta, yeni amérika öz waqtida xitaygha dunya sodisini échip bérip, xitayning démokratiyege qarap méngishini ümid qilghan, watikanmu oxshashla mushundaq xam xiyalda bolmaqta. Brownbek mundaq dégen: “Xitay bilen söhbetlishishning gherb döletlirige qilche paydisi yoq, menche watikan üchünmu shundaq”.