“Ottura sherq közniki” xaqan fidanning xitayda Uyghurlar üchün xupiyane lobichiliq qilghanliqini ilgiri sürdi

“Ottura-sherq közniki” géziti 3-iyundin 5-iyun'ghiche xitayda ziyarette bolghan türkiye tashqiy ishlar ministiri xaqan fidanning xitaydiki aliy derijilik uchrishishlarda, Uyghurlarning heq-hoquqi üchün xupiyane lobiliq qilghanliqini ilgiri sürgen.

Xewerlerde, xaqan fidanning xitay bilen munasiwetni yaxshilashni arzu qilsimu, biraq Uyghur heq-hoquq mesiliside uning müshkül ehwalgha duch kelgenliki qeyt qilinmaqta. Xaqan fidan ijabiy we selbiy jehetlerdiki perqliq inkaslarni qozghighan bu qétimliq ziyarette, ürümchi bilen qeshqernimu ziyaret qilghan. U, bu ziyarette Uyghurlarning medeniyet we iqtisadi merkizi bolghan, lékin yéqinqi yillarda xitay köchmenliri we shirketlirining éqinigha uchrap, medeniyet we nopusi qurulmisi téximu éghir buzghunchiliqqa uchrighan qeshqer bilen ürümchining, türkiy xelqliri we musulmanlar üchün muhim ikki yurt ikenlikini tekitligenidi.

“Ottura-sherq közniki” ning 6-iyun bergen xewiride qeyt qilinishiche, ikki türk diplomati bu qétimliq ziyarette enqerening béyjinggha Uyghur mesilisining özliri üchün muhim ikenlikini tekitligenlikini bildürgen. Xewerde, bu ikki diplomatning “Biz milliy, diniy we medeniyet béghimiz bolghan Uyghur türklirining biz üchün intayin muhimliqini éyttuq” dégenliki qeyt qilinmaqta. Xewerde yene bu ikki diplomatining mundaq dégenliki qeyt qilin'ghan: “Biz ulargha, bilemsiler, türk dunyasi we islam dunyasi Uyghur türklirining medeniyet hoquqini qoghdash we ularning qimmet qarishini qoghdash mesilisige qarita intayin sezgür, dep körsettuq.”

Xewerde bu diplomatlarning yene “Biz ulargha türk we islam dunyasining Uyghurlargha munasiwetlik endishisini tügitishning köpchilikke zor paydisi bolidighanliqini éyttuq, bu mesilige bolghan tonushni özgertish peqet xitayning basqan qedemliri bilenla mumkin bolidu” dégenliki qeyt qilinmaqta. Xaqan fidan bu qétimliq ziyarette xitay tashqiy ishlar ministiri wang yi, xitayning mu'awin re'isi xen jéng, xitay merkizi siyasiy qanun komitétining sékrétari chin wénchyang qatarliqlar bilen körüshken. Halbuki, bir tashqiy ishlar ministirining ziyarette xitay diktatorluq apparatlirini bashquridighan chin wénchyang bilen körüshüshi “Gheyriy normalliq” dep qaralmaqta.