G7 Döletliri xitay we uning nachar soda adetlirige taqabil turushta hempikir iken

Roytérs agéntliqining xewer qilishiche, en'gliye hökümiti G-7 döletliridiki ittipaqdashliridin xelq'ara soda sistémisigha buzghunchiliq qilishtek “Nachar heriketler” bilen shughulliniwatqan xitaygha zerbe bérishni we shundaqla dunya soda teshkilatining waqti ötken, ünümsiz qa'idilirini tüzitishini telep qilidiken.

En'gliye G7 döletlirining bu yilliq re'is döletlik wezipisini ötewatqan bolup, en'gliye soda ministiri liz trus 31-mart küni G7 döletlirining soda ministirliri we dunya soda teshkilatining yéngi mes'ulini kütüwalidiken.

Liz trus yéqinda “Pul-mu'amile waqit géziti” ning ziyaritini qobul qilghanda mundaq dégen: “Bu xitaygha nisbeten qattiq turidighan we ularning yershari soda sistémisidiki herikitige qattiq zerbe béridighan waqittur. Shuning bilen bir waqitta dunya soda teshkilatinimu islah qilidighan peyt. Nurghun tereplerdin qarighanda u 90-yillarda toxtap qaldi. Dunya soda teshkilatini islah qilinmisa, G7 döletler öz ichide soda qilidighan bashqa ramkilarni tapalaydu”.

Liz trus xanim yene, G7 döletliri soda ministirliqining yighinidin ilgiriki bayanatidimu xelq'ara soda adil bolmighan teqdirde, erkin tijaretke bolghan ishenchning yoqaydighanliqini bildürüp “Zorluq ishlitishtin tartip muhitning nacharlishishi we bilim mülük hoquqini oghrilashqiche bolghan nachar heriketler kishilerning ishenchini yoqatti. Dunya soda teshkilati qurulghanda xitay iqtisadi amérika iqtisadining on pirsentichilik idi. Uning hazirmu özini tereqqiy qiliwatqan dölet süpitide körsitishi kishini heyran qalduridu, bu qa'idilerni özgertish kérek” dégen.

Roytérsning xewiride éytilishiche, amérika prézidénti jow baydén qatarliq G7 döletlirining rehberlirimu dunya soda teshkilatini islah qilish we xitayning künséri küchiyiwatqan yershariwi tesirige taqabil turush mesiliside hempikir iken. Yéqinda en'gliyening tashqi siyasitige a'it bir istratégiyelik doklatta, hindi-ténch okyanda xitay tesirini tengshesh üchün téximu köp heriket qollinish zörürlüki gewdilendürülgen bolup, xitayning mustebit rehberliki we iqtisadiy küch en'gliyening iqtisadiy bixeterlikidiki eng chong dölet tehdit, dep teswirlen'gen iken.