Xitayning ötken yilqi “Chet el düshmen küchliri” ni basturushida qolgha élin'ghanlar 47 pirsent ashqan

Xitay da'irilirining ötken yili élip barghan “Chet el düshmen küchliri” ge chétishliq jinayetlerni basturush heriketliride qolgha élin'ghanlarning sani 50 pirsentke yéqin artqan.

Xitay bash teptish mehkimisining bashliqi ying yong 11-mart küni xitay xelq qurultiyigha bergen doklatida, 2023-yili 726 ming kishining “Chet el düshmen küchliri” ge zerbe bérish heriketliri jeryanida qolgha élin'ghanliqini éytqan. Buning aldinqi yilqidin 47.1 Pirsent artqanliqi qeyt qilinmaqta. Gerche ying yong doklatida her qaysi katégoriyeler boyiche tepsiliy toxtalmighan bolsimu, lékin u 2023-yili 2 milyon 400 mingdin artuq kishining “Dölet bixeterliki” ge munasiwetlik jinayetlerdin “Qolgha élin'ghan” yaki “Jazalan'ghanliqi” ni bildürgen.

Buning ichide ötken yili Uyghur diyaridin yuqiriqi jinayetler bilen eyiblinip qolgha élin'ghan yaki jazalan'ghanlarning qanche pirsentni teshkil qilidighanliqi melum emes. Uyghur aptonom rayonluq yuqiri teptish mehkimisining resmiy sanliq melumatliridin Uyghur diyarida jaza lagérliri bashlan'ghan 2017-yildin 2022-yilghiche, 615 mingdin artuq kishining jazalan'ghanliqi, 2017-yili jazalan'ghanlarning aldinqi yilqidin 437 pirsent artqanliqi melum. Lékin yuqiri teptish mehkimisining bu yil 2-ayda ötküzülgen Uyghur aptonom rayonluq xelq qurultiyining 14-qétimliq 2-yighinida bergen doklatida, ötken yili Uyghur diyarida dölet bixeterliki yaki atalmish “Térrorluq”, “Ashqunluq” jinayetlirige chétilip qolgha élin'ghan kishilerning konkrét sani heqqide melumat bermigen idi.

Ying yongning 11-mart xitay memliketlik xelq qurultiyigha bergen doklatida qeyt qilishiche, ötken yili xitay da'iriliri xitay boyiche bir milyon 688 ming kishini resmiy jazalighan bolup, bu 2022-yilqidin 17.3 Pirsent ashqan. U yene ötken yilqi “Qattiq zerbe bérish” herikitining muhim nuqtisi “Singip kirish, buzghunchiliq qilish, qutratquluq qilish we bölgünchilik” qatarliq “Chet el düshmen küchliri” ge munasiwetlik jinayetlerge qaritilghanliqini éytqan. Kishilik hoquq teshkilatlirining qeyt qilishiche, xitayning “Dölet mexpiyetliki” nahayiti müjmel bolup, “Dölet bixeterliki jinayiti” zhurnalistlar, adwokatlar we pa'aliyetchilerning torgha yollighan matériyallirigha asasen békitilmekte iken.