Xitayning 14-nöwetlik memliketlik xelq qurultiyigha qatnishidighan atalmish “Shinjang wekilliri”ning terkibi diqqet qozghimaqta

Xitayning 14-nöwetlik memliketlik xelq qurultiyi 5- mart küni béyjingda bashlinish aldida turmaqta. Mezkur qurultaygha Uyghur élidin baridighan omumiy wekil sani 60 neper bolup, ularning aran 22 nepiri Uyghur.

Xitay hökümiti tarqatqan resmiy nopus istatéskilirida Uyghurlarning nopusi 11 milyondin artuq déyilgen bolup, bu Uyghur aptonom rayoni omumiy nopusning 45 pirsentini teshkil qilidu. Xitay nopusi bolsa 10 milyon bolup, omumiy nopusning 40 pirsentini teshkil qilidu. Halbuki, Uyghur aptonom rayonidin xitay memliketlik xelq qurultiygha barghan 60 wekil ichide Uyghurlarning aran 22 neper bolushi, közetküchilerning diqqitini qozghimaqta.

Közetküchiler, xitay tarqatqan hökümet istatéskisigha asaslan'ghandimu atalmish “Shinjang wekilliri” ichide Uyghurlarning téximu köp wekillik ornigha érishishi lazimliqini tekitleshmekte. Amérikadiki Uyghur ziyaliysi élshat hesen ependi radiyomizgha qilghan sözide “Uyghurlarning rayondiki wekillik ornining qesten azlitiliwatqanliqini” eskertip ötti.  

Xitayning shinxu'a torida tarqitilghan tizimlikke qarighanda, xitay memliketlik xelq qurultaygha qatnishidighan Uyghur wekiller erkin tuniyaz, shöhret zakir we zumret obul qatarliq xitay kompartiyesige qattiq sadiqliqi bilen tonulghan atalmish “Wekil”lerdin  terkib tapqan iken.

Xitayning 14-nöwetlik memliketlik xelq qurultiyining tunji yighini 2023-yili 3-ayning 5-küni bashlinidighan bolup, xitay xelq siyasi meslihet kéngishi 14-nöwetlik memliketlik komitétining birinchi yighinimu oxshash waqittta, yeni 2023-yili 4-mart küni bashlinidiken.

Shi jinping bashchiliqidiki xitay nöwette rusiyening ukra'inagha qaratqan tajawuzchiliqini qollishi, Uyghurlargha irqiy qirghinchiliq yürgüzüshi we dölet ichi – sirtida qattiq qolluq “Chilböre siyasiti” yürgüzüshi bilen eyiblenmekte. Mushundaq bir peytte échilidighan bu “Ikki qurultay” xelq'araning diqqitini qozghimaqta.