Pirézidént baydén shi jinpingni rusiyege yardem bérishning bedili barliqi heqqide agahlandurghan

Xitay, bu hepte shimaliy atlantik ehdi teshkilati, yeni NATO ning washin'gtonda chaqirilghan bashliqlar yighinining küntertipidiki nuqtiliq témigha aylan'ghan bir peytte, amérika pirézidénti jow baydén xitayni qayta agahlandurghan.

Pirézidént baydén üch künlük yighinning axirida, yeni 11-iyul peyshenbe küni ötküzgen axbarat élan qilish yighinida, xitay re'isi shi jinpingni agahlandurup, rusiyege yardem bérish, shundaqla teywen boghuzi we jenubiy déngizda ighwagerchilik peyda qilishning bedili barliqini tekitligen. Baydén mundaq dégen: “Biz (xitay re'isi shi jinpingning) tinch okyan hawzisi, shundaqla yawropagha buzghunchiliq qilishning bedili barliqini tonup yétishi, buning rusiye bilen bolghan munasiwiti we ukra'inani bir terep qilish bilen alaqidar ikenlikini tonup yétishide éniq pozitsiyede bolushimiz kérek.”

Pirézidént baydénning körsitishiche, béyjing moskwaning urush mashinilirini qorallandurushni dawamlashturghan teqdirde, dunyaning 2-chong iqtisadiy gewdisi bolghan xitay, “Buning bedili süpitide iqtisadiy payda” gha we “Közlewatqan meblegh” qe érishelmeydiken. Baydén bu sözlerni qilishning aldida, NATO ning bash katipi stolténbérg, xitayni xongkongda “Démokratiyeni basturush” arqiliq öz xelqige zulum qilish, jenubiy déngizda ighwagerchilik peyda qilip, qoshnilirigha we teywen'ge tehdit sélish bilen eyibligen. Stolténbérg yene béyjingning zor kölemlik herbiy qurulushini mexpiy qanat yaydurup, yéngi we zamaniwi bashqurulidighan bomba we yadro qorallirigha zor kölemde meblegh séliwatqanliqini bildürgen. Stolténbérgning qeyt qilishiche, xitayning bélorusiye bilen polsha chégrasida herbiy manéwir ötküzüshi, istibdat döletlerning hemkarliqini téximu kücheytiwatqanliqi, NATO ning mudapi'e térritoriyesi, afriqa we shimali qutupqa téximu yéqinlishiwatqanliqini körsetmekte iken.

Oxshash bir waqitta NATO ning mu'awin bash katipi mirsiya gé'o'ana, xitayning NATO üchün tehdit ikenlikini éytqan. Mirsiya gé'o'ananing “Yawro xewerliri” ning ziyaritini qobul qilghanda qeyt qilishiche, “Xitay rusiyening shériki” bolup, “Rusiyening tajawuzchiliq modéli uning ukra'ina urushigha türtke bolghan” iken. U yene “Bu xitayning bizning xewpsizlikimizge tehdit ikenlikidin dérek béridu” dégen. Halbuki, xitay özige qaritilghan yuqiriqi eyibleshlerning hemmisini ret qilmaqta. Béyjing 11-iyul élan qilghan bayanatida, NATO gha eza dölet bashliqlirining ortaq xitabnamisini “Neheq we yaman gherezlik” dep eyibligen. Mezkur ortaq xitabnamide xitay rusiyening ukra'inagha qaratqan tajawuzchiliq urushidiki “Hel qilghuch teminligüchi” dep eyiblen'gen idi.