Xitay shirketliri qul emgiki setchilikini ashkarilighan chet ellik mutexessislerge tehdit salghan
2025.02.12
Uyghurlarni qul qilip ishlitish bedilige payda éliwatqan xitay shirketliri, bu ehwalni ashkarilighan chet ellik tetqiqatchilarni “Töhmet qildi” dep eyiblep sotqa erz sun'ghan.
“Nyu-york waqti géziti” 12-féwral élan qilghan bu xewerde déyilishiche, bir yil ilgiri en'gliyening shéfild hallam uniwérsitétidiki bir tetqiqat guruppisi doklat élan qilip, xitayning bir kiyim-kéchek shirkitining mejburiy emgek bilen chétishliq ikenlikini ashkarilighan. En'gliye parlamént ezaliri 2024-yil 11-ayda ötküzgen bir meydan munazire yighinda, bu doklattin neqil élip, xitayning yéngiche bir qulluq tüzüm we mejburiy emgek dewrini yaratqanliqini ilgiri sürgen. Arqidinla, xitayning bu shirkiti mezkur tetqiqat guruppisi üstidin erz sun'ghan.
Yéqinqi yillardin buyan, xitay shirketlirining kishilik hoquq we dölet xewpsizlikige tehdit séliwatqanliqi heqqide tetqiqat élip bériwatqan aqillar ambiri we uniwérsitétlar yuqiriqidek erz-shikayetlerge duchar bolmaqta iken. Xitay shirketliri amérika, yawropa we awstraliyediki tetqiqatchilar üstidin erz sun'ghan yaki adwokat arqiliq xet ewetip tehdit salghan. Bu arqiliq ular özliri heqqide chiqqan “Yaman xewerler” ni bésiqturup, obrazi we inawitini qoghdap, xelq'ara bazarda ziyan tartishning aldini almaqchi bolghan.
Xewerde körsitilishiche, nöwette amérika bilen xitay otturisidiki soda, téxnika saheliridiki ziddiyetning ötkürlishishige egiship, xitay karxaniliri bilen ularni tenqidleydighan tetqiqatchilar arisidiki küresh yuqiri pellige chiqmaqta iken.