Xitay armiyesi teywen'ge hujum qilishqa teyyarlinish maniwéri ötküzgen
2023.04.12
Xitay armiyesining teywen arili etrapidiki herbiy maniwérliri xitayning teywen'ge hujum qilishqa teyyarliniwatqanliqini körsetmektiken.
CNN Torining 11-aprél küni xewer qilishiche, xitay armiyesi teywen arili etrapida “Küchni birleshtürüp del jayida zerbe bérish” maniwéri élip barghan. Teywen tashqi ishlar ministiri wu jawshi xitayning bu herikitini qattiq eybligen hemde “Ularning herbiy maniwéri we qiliwatqan geplirige qaraydighan bolsaq, ular goya teywen'ge hujum qilishqa teyyarliniwatqandek qilidu” dégen.
Ötken yil 9-ayda amérika merkiziy istixbarat idarisining mu'awin bashliqi dawid kohin (David Cohen) shi jinpingning xitay armiyesige 2027-yildin awwal teywen'ge hujum qilishqa teyyarlinishqa buyruq bergenlikini ashkarilighanidi. Wu jawshi teywenning xitay armiyesige qarshi puxta teyyarliq qiliwatqanliqini bildürüp: “Xitay rehberliri teywen'ge qoralliq hujum qilishtin awwal oylinip ish qilishi kérek. Xitay meyli 2025-yil yaki 2027-yildin awwal hujum qilsun, teywen buninggha puxta teyyarliq qilishi kérek” dégen.
Xewerde éytilishiche, xitay armiyesi bu qétim teywen arili etrapida küch körsitip, küreshchi ayropilan qonidighan awiyamatka bilen teywen'ge hujum qilish, bashqurulidighan bomba étish meshiqi élip barghan bolup, xitay armiyesining tunji qétimliq siniqi hésablinidiken.
Xitayning bu herbiy maniwéri amérikada 10 künlük ziyarette bolghan teywen prézidénti sey yingwén awam palata re'isi kéwin mekkarti bilen körüshüp ikkinchi küni élip bérilghan. Xitay hökümiti “Teywenning tashqiy küchler bilen ittipaq qurushi” gha qarshi turidighanliqi, xitayning igilik hoquqi we zémin pütünlükini qoghdaydighanliqi heqqide jar salghan.
Xitayning bu herbiy maniwéri yene fransiye prézidénti makronning xitay ziyaritidin kéyin élip bérilghan bolup, makron xitaydin qaytish sepiride “Teywenning ishigha arilashmasliq” meydanini ipadiligenidi. Makronning xitaygha qanchilik ilham we medet bergenliki bu maniwérda ashkara körülgen.
Ötken yil 8-ayda amérika awam palatasining sabiq re'isi nensi pélosi teywenni ziyaret qilghandin kéyinmu xitay teywen etrapida herbiy maniwér élip barghanidi.
Amérika rehberliri bilen teywen rehberlirining dawamliq uchriship turushi xitayning teywen'ge tehdit sélishini kücheytiwatqan bolup, teywenmu buninggha bedel töleshke hazir iken. Teywen tashqiy ishlar ministiri wu jawshi bu heqte CNN muxbirining so'aligha bergen jawabida “Xitay hökümiti teywenning kimni dost tutushini, qandaq dost tutushini we dostlirimizning teywen'ge qandaq yardem bérishini belgilep bérelmeydu” dégen.