Xitay korona wirusining menbesini mexpiy tekshürgüchilerge zerbe bermekte iken

Korona wirusi pütün dunyagha yamrighandin tartip hazirghiche 1 milyon 700 ming adem ölgen bolsimu, bu wirusning menbesi ta bügün'giche éniqlan'ghini yoq. Tetqiqatchi alimlar we muxbirlargha köre bu nahayiti sezgür hem mexpiy mesile bolup kelmekte.

Amérika birleshme agéntliqining 30-dékabirdiki xewiride bildürülüshiche, xitayning jenubidiki mujyang dégen qarangghu tagh jilghisining ichkiriside bir kan éghizi bolup, bu yerde korona wirusi bilen yéqindin munasiwiti bolghan shepereng yashaydiken. Bu yer korona wirusining menbesini tekshürüsh üchün birer yip uchi bérelishi mumkin dep qaralghachqa tetqiqatchilarning qiziqishini qozghighan.

Ehwaldin xewerdar ikki kishining bildürüshiche, bir shepereng tetqiqat guruppisi shu yerge bérip ewrishke toplighan bolsimu, xitay da'iriliri teripidin tartiwélin'ghan. Xitaydiki wirus tetqiqatchiliri taratqugha chiqip ashkare sözliyelmeydiken. 11-Ayning axirida puqrache kiyin'gen saqchilar bir amérika muxbirining izigha chüshken we yollarni qamal qiliwalghan.

Xitay hökümiti tunji wirus bayqalghan kündin bashlap bir yildin artuq waqit ichide wirusning menbesi heqqidiki tetqiqatni qattiq kontrol qilip kelgen hemde bu wirusning menbesini xitaydin bashqa yerdin kelgen dégen sepsetilirini bazargha sélip kelgen.

Amérika birleshme agéntliqining bayqashlirigha qarighanda, xitay hökümiti herbiy pen-tetqiqat ornida ishleydighan alimlargha zor miqdarda meblegh ajratqan bolup, ularning bayqashliri, tetqiqat netijiliri we buninggha a'it sanliq melumatlar adettin tashqiri nazaret qilindiken, bu tetqiqat orunliri xitay kompartiyesining bash sékritari shi jinpingning biwasite buyruqi astida ishleydiken. Xitayning téxi élan qilinmighan on nechche betlik bir höjjiti, bu buyruq, bu bésimning “Aliy merkez” din kélidighanliqini ispatlaydiken. Xitay hökümiti uchurlarni qattiq kontrol qilipla qalmay, xitay tetqiqatchilirining xelq'ara alimlar bilen hemkarlishishighimu tosqunluq qilmaqta iken.