Türkiyede turushluq ikki Uyghur perzenti taratqulargha xitayning “Yataqliq mektepliri” diki xorlashni ashkarilidi

Xelq'ara taratqular xitayning Uyghur élide “Yataqliq mektepler” ni qurup, Uyghur perzentlirini a'ilisidin ayriwetkenlikini köplep xewer qilghan bolsimu, biraq bireri bu orunlardiki ichki ehwallar toghrisida shahitliq bérip baqmighanidi. Lékin tunji qétim bu “Yataqliq mektepler” de turghan türkiyede turushluq ‍ikki Uyghur perzenti amérika taratqulirigha bu orunlardiki Uyghur balilirigha qaritilghan rohiy, jismaniy xorlashlarni ashkarilidi.

Amérikadiki nupuzluq taratqularning biri bolghan NPR yeni döletlik ammiwi radiyosi 3-féwral küni “Yataqliq mektepler” ning kichik shahiti-aysu kuchar we lutpulla kuchar bilen ‍ötküzgen söhbitini élan qildi. Aysu bilen lutpullaning éytishiche, ular xitayning “Yataqliq mektepliri” de turghan 20 aydek waqitta chéchi chüshürüwétilgen. Ular sinip nazaretchisi we oqutquchilarning ularni da'‍im urushi, qarangghu ‍öyge solap qoyushi, shundaqla jazalash üchün da'im qiyin ehwalda turghuzup qoyushidek xorlashlirigha uchrighan. Lutpulla bilen aysuning dadisi türkiye girazhdani bolup, anisi kucharda 20 yilliq késiwétilgen. Ularning 2017-yili bashlan'ghan Uyghur élidiki chong tutqunda türkiyediki dadisi bilen bolghan alaqisi üzülgen.

Melum bolushiche, lutpulla kuchar 2018-yili 2-ayda ürümchidiki “Yataqliq mektep” ke orunlashturulghanda 4 yashta, hedisi aysu téxi 6 yashta iken. Ularni dadisi 2019-yili 12-ayda türkiyege qayturup kelgen. Bu tunji qétim Uyghur bala shahitlirining “Yataqliq mektepler” diki jismaniy we rohiy xorlashlarni taratqulargha ashkarilishidur. NPR Xewiride éytilishiche, bu ikki perzentning ‍ürümchide uchrighan rohiy jarahiti ularning jismaniy jarahitidin éghir iken. Xewerde, lutpullaning ‍üchtash (sendongbéy) diki bir mektepke orunlashturulghanliqi, bu mektep Uyghurlar rayonidiki az dégende 1300 “Yataqliq mektep” ning biri ikenliki bildürülgen.