Qirghizistan yüsüp xas hajip xatire kümüsh tenggisi tarqatti

Xelq'ara türk medeniyiti teshkilati türksoy, qirghizistan hökümitining teklipi bilen 2016-yilini “Yüsüp xas hajip” yili élan qilghan we mutepekkur yüsüp xas hajip tughulghanliqining 1000 yilliqigha béghishlan'ghan pa'aliyet we xatirilesh murasimliri ötküzülgenidi. Xewerlerdin melum bolushiche, qirghizistan hökümiti yéqinda yene yüsüp xas hajip xatire kümüsh tenggisi tarqatqan.

Türkiye t r t radiyosining 1-noyabir xewer qilishida, ming dane bésilghan xatire tenggige, qirghizistanning toqmaq shehiri yénidiki 11-esirde qaraxaniylar xanliqining yazliq paytexti bolghan, yüsüp xas hajipning yurti balasaghun shehirige tewe yadikarliq burana munari, yüsüp xas hajipning bash süriti, tengritéghi we qeshqerdiki yüsüp xas hajip meqberisining süretliri chüshürülgen. Sekkiz burjeklik kümüsh tenggining etrapigha yene, mutepekkur yüsüp xas hajipning qutadghu bilik namliq tarixiy esiridin élin'ghan “Bext-sa'adetke érishtürgüchi ilim” dégen menidiki sözler oyulghan. Éghirliqi 28.88 Gram kélidighan kümüsh tenggining qimmiti qirghizistan puligha 3420 som, amérika puligha 50 dollar etrapida dep békitilgen.

Ottura asiya jumhuriyetliri musteqilliq jakarlighandin kéyin, qirghizistan tarixchiliri miladi 1016-yili qaraxaniylar yazliq paytexti balasaghunda tughulghan, 1077-yili qaraxaniylarning qishliq paytexti qeshqerde wapat bolghan yüsüp xas hajipning yurti balasaghunning hazirqi qirghizistan tewelikidiki toqmaq shehirige toghra kélidighanliqini tekitlep, yüsüp xas hajipning qirghizlargha tewe ikenlikini ilgiri sürgen. Lékin xelq'aradiki arxé'ologlar we tarixchi, tetqiqatchilar yüsüp xas hajipning pelsepiwi esiri “Qutadghu bilik” ning qaraxaniylar xanliqining orda tili xaqaniye Uyghur tili we qedimiy Uyghur yéziqida yézilghan nusxisini ispat qilip, yüsüp xas hajip we uning “Qutadghu bilik” namliq esirining awwal Uyghurlargha mensup, undin qalsa türkiy xelqlerning ortaq medeniy mirasi ikenlikini qeyt qilmaqta.