Heptilik xewerler (29-öktebirdin 4-noyabirghiche)

Muxbirimiz qutlan
2016.11.04
erkin-asiya-radiosi-yengi.jpg Erkin asiya radi'osi Uyghur bölümi heptilik xewerliri
Photo: RFA

Rabiye qadir xanim xelq'ara kechürüm teshkilatining mes'ulliri bilen atlanta shehiride uchrashqan

Dunya Uyghur qurultiyining re'isi rabiye qadir xanim ötken peyshenbe küni, yeni 27-öktebir xelq'ara kechürüm teshkilati shöbe organlirining mes'ulliri yighinigha sherep méhmini süpitide teklip bilen qatnashqan.

Bu yighinda rabiye xanim xelq'ara kechürüm teshkilatining amérikidiki 8 shöbe orginining mes'ulliri we mezkur teshkilatni qollighuchi bir qisim kapitalistlar bilen uchrashqan.

Rabiye xanim mezkur yighinda nöwettiki Uyghur weziyiti heqqide doklat bergen hemde yighin qatanshquchilirining so'allirigha jawab bergen. U doklatida Uyghurlarning pasport mesilisi we yéngi diniy cheklimiler heqqide nuqtiliq toxtalghan.

Ilham toxti gérmaniye dolqunliri radiyosining “Erkin sözlesh” mukapatigha namzatliqqa körsitilgen

Gérmaniyediki “Ilham toxti guruppisi” ötken hepte ilham toxtini gérmaniye dolqunliri radiyosi tesis qilghan “Erkin sözlesh” mukapatining 2017-yilliq namzatliqigha tewsiye qilghan.

“Erkin sözlesh” mukapati yawropada 30 nechche xil tilda anglitish béridighan gérmaniye dolqunliri radiyosi teripidin tesis qilin'ghan bolup, mexsus kishilik hoquq pa'aliyetchiliri bilen hökümet siyasetliridiki kemchiliklerni pash qilghanliqi üchün ziyankeshlikke uchrighan muxbir we zhurnalistlargha bérilidiken.

Bu mukapat 2015-yili se'udi erebistanliq erkin tor yazari ra'if bedewi ependige, 2016-yili türkiye hüriyet gézitining muxbiri sédat ergin'ge bérilgen iken.

Yeken nahiyeside Uyghur moysipitlirige “Dölet marshini oqutush” teshwiqat pa'aliyiti élip bérilghanliqi ashkarilandi

Ötken hepte “Uyghur moysipitlirige dölet marshini oqutush” teshwiqati heqqidiki bir qisqa filim ijtima'iy taratqularda tarqilip küchlük ghulghula qozghighan idi.

Chet'ellerdiki bir qisim Uyghur pa'aliyetchiler bu heqte inkas qayturup, xitay da'iriliri ilgiri her sahe Uyghur mötiwerlirini “Kichik alma usuli” oynashqa mejburlighan bolsa, emdilikte xitayning “Dölet marshini oqush” qa sélip, Uyghur moysipitlirining amma arisidiki obrazini xunükleshtürüshke urunuwatidu, dep körsetti.

Radiyomiz mezkur filim heqqide éniqlash élip bérip, uning yeken nahiyeside süretke élin'ghanliqini, da'irilerning diniy radikalliqqa qarshi turush wiwiskisi astida bu pa'aliyetni uyushturghanliqini ashkarilidi.

Arzu nurmemet 12 yash waqtida ma'arip idarisige oghriliqche kirip milliy tengsizlik üstidin shikayet qilghan

Uyghur közetküchiler, xitayning yuqiri bésimliq siyasiti astida yashawatqan Uyghurlarning tarixtin buyan milliy zulumgha qarshi türlük shekillerde qarshiliq körsitip kelgenlikini alahide tekitleydu.

82 Yashliq rabiyxan musa anining xitayning pasport cheklimisini dunyagha pash qilghanliqi, 3 yashliq Uyghur balining xitay ölkiliride bazar bashqurghuchilargha qarshiliq körsetkenliki buning yarqin misalliri iken.

Arzu nurmemet öz étiqadi we erkinliki üchün xitaydiki balét ussulchiliqidin waz kéchip, istanbuldiki taziliq xizmitini tallighan Uyghur qizi. U 12 yash waqtida ma'arip idarisining derwazisi astidin ömilep kirip, nahiyediki Uyghur oqughuchilargha qaritilghan tengsiz mu'amile üstidin shikayet qilghanliqini bildürdi.

Yerlik Uyghurlarning inkasliri da'irilerning Uyghur élidiki siyasiy teshwiqat bézeklirining ich yüzini ashkara qilmaqta

Xitay kompartiyesi shinjang Uyghur aptonom rayonluq komitétining 9-nöwetlik qurultiyi échiliwatqan bir mezgilde, xitay hökümet taratquliri asasiy qatlamdiki ammining “Kompartiyening ghemxorluqigha ériship, partiye milliy siyasitining méghizini chaqqanliqi” heqqide bes-beste teshwiqat xewiri bérishke bashlighan.

Halbuki, Uyghur élidiki yerlik Uyghurlardin élin'ghan inkaslar xitay hökümet teshwiqatining mahiyitini ashkara qilmaqta. Radiyomizgha inkas bildürgen bir kishi “Hazir hökümet tur dégen yerde tursa, qil dégenni qilip, qilma dégenni qilmisa, héchqandaq mesile chiqmaydu؛ azraq sözlep qalghan kishi tutulup kétidu, bügüni bar adem etisi yoq” dégen bayanlar arqiliq nöwettiki weziyetni teswirlidi.

Shiwétsiye döletlik muzika arxipi merhum sen'etkar küresh kösenning yighmilirini retlep sifirliq arxip ambirigha aylandurghan

Merhum küresh kösen hayat waqtida özining muzika jehettiki talanti, yangraq naxshiliri we weten dewasi yolidiki tinimsiz pa'aliyetliri bilen shiwétsiyede tonulghan idi.

U buningdin 10 yil ilgiri, yeni 2006-yili 10-ayning 29-küni shiwétsiyede 47 yéshida alemdin ötkendin kéyin, uning a'ilisidikiler merhumning shexsiy yighmilirini shiwétsiye muzika arxipigha ötküzüp bergen.

Merhumning wapatigha 10 yil tolghan bügünki künde shiwétsiye döletlik muzika arxipi uning shexsiy hayati, sen'et ijadiyiti we siyasiy pa'aliyetliri heqqidiki mexsus yighma matériyallarni shifirlashqan arxip toplimi süpitide ziyaretchilerning huzurigha sun'ghan.

Pikir qoshung

Radi'oning ishlitish shertlirige asasen, pikirliringiz tekshürgüchiler teripidin testiqlinishi we muwapiq derijide tehrirlinishi tüpeyli, tor bette derhal peyda bolmaydu. Siz qaldurghan mezmun'gha erkin asiya radi'osi jawabkar bolmaydu. Bashqilarning köz qarishi we heqiqetke hörmet qilishingizni soraymiz.