Heptilik xewerler ( 25 - öktebirdin 31 - öktebirgiche )

Muxbirimiz jüme
2008.10.31

Gérmaniye bash ministiri mérkél xanim béyjingda Uyghurlar mesilisini otturigha qoydi

Gérmaniye bash ministiri mérkél xanim, 23 - öktebir peyshenbe küni bashlinip, shenbe küni ayaghlashqan 3 künlük xitay ziyariti jeryanida, tibet mesilisi bilen birge yene, Uyghurlarning kishilik hoquq weziyitinimu alahide tilgha alghan shundaqla gérmaniye hökümitining bu ikki rayonning kishilik hoquq weziyitige yéqindin diqqet qilip kéliwatqanliqini eskertken.

Bu, gérmaniye bash ministirining tunji qétim " Uyghur " dégen kelimini tilgha élishi, shundaqla xitay bilen bolghan muzakirilerde Uyghurlarning kishilik hoquq mesilisini biwasite otturigha qoyushi bolup hésablinidu.

Türkiye awazi radi'osi Uyghur tilidiki anglitish bashlidi

26 - Öktebir, türkiye döletlik radi'osi Uyghur tilida anglitish bérishni bashlighan bolup, shuning bilen chet'ellerde biwasite Uyghur tilida anglitish béridighan radi'o istansiliridin yene biri köpeydi.

Melum bolushiche, mezkur radi'oning Uyghur tilidiki programmisi xelq'ara xewerler, türk dunyasi xewerliri, til - medeniyet we tarix qatarliq mezmunlarda her küni bir sa'ettin ikki qétim anglitish béridiken.

Türkiye awazi radi'osi türkiye radi'o - téléwiziye idarisining qarmiqidiki türkiye jumhuriyitige wekillik qilidighan radi'o istansisi bolup, nöwette 10 mingdin artuq ishchi - xizmetchisi bar bolghan, 30 xil tilda anglitish béridighan eng chong we muhim axbarat ornidur.

Uyghur alim erkin sidiqning alem téxnikisi sahesidiki yéngi keshpiyati mukapatqa érishti

Amérika döletlik awi'atsiye we alem boshluqi idarisining kaliforniye shtatigha jaylashqan bir tetqiqat ornining inzhénéri doktur erkin sidiq, alem boshluqidiki téléskopni yer shari bashqurush merkizide turup tengsheshte ishlitidighan bir yéngi téxnika keship qilghan bolup, alimning mezkur téxnika netijisi amérika döletlik awi'atsiye we alem boshluqi idarisining alahide mukapatigha érishken.

Igilishimizche, bu téxnika téxi tunji qétim ijad qilin'ghan bolup, 28 - öktebir amérika döletlik awi'atsiye hem alem boshluqi idarisining " keshpiyat we töhpe bashqarmisi" alimgha, mukapat buyumi hem mukapatqa érishkenlik sherep guwahnamisini teqdim qilish murasimi ötküzgen.

Doktor erkin sidiqning bildürüshiche, u peqet hazir mukapat alghan téxnikisi bilenla toxtap qalmighan bolup, u yéqinda yene özi keship qilghan ikki xil yéngi téxnikini élan qilidiken.

Gu'antanamodiki Uyghurlarning adwokati türme herbiy da'irilirige naraziliq bildürdi

26 ‏ - Öktebir amérikining gu'antanamodiki herbiy türmiside tutup turuluwatqan 17 neper Uyghurning bash adwokati séybin wéllit ependi, mezkur tutqunlar mesilisining amérika fédéral sotidiki tereqqiyatini Uyghur tutqunlirigha yetküzüsh hemde ular bilen söhbetlishish üchün, gu'antanamogha kelgen.

Terjimanliq wezipisini ötewatqan, Uyghur amérika birleshmisining mu'awin re'isi, roshen xanimning bildürüshiche, gu'antanamodiki Uyghur yashlarning rohi keypiyati adem heyran qalghudek derijide yuqiri bolup, ular erkinlikke érishish ümidini qilche yoqatmighan iken.

27 ‏ - Öktebir mezkur adwokat séybin ependi, Uyghur tutqunlarni yenila kishenlen'gen halda körüshni xalimay, amérika mudapi'e ministirlikidin ular bilen zenjir we kishensiz erkin halette uchrishishni telep qilghan.

Ten jazasigha uchrighan Uyghur siyasiy mehbusliri toghrisidiki doklat b d t gha yollandi

Dunya Uyghur qurultiyi bash shtabi xitay türmiliride éghir qiyin - qistaq we ten jazalirigha yoluqqan Uyghur siyasiy mehbusliri toghrisida, mexsus bir doklat hazirlap, aldinqi hepte b d t qiyin - qistaqqa qarshi turush komitétigha yollan'ghan.

Bu yil 11 - ayda b d t qiyin - qistaqqa qarshi turush komitéti jenwede yighin chaqirip, xitaydiki ten jazasi mesilisi toghruluq muzakire élip baridiken.

Melum bolushiche,, d u q yene bu yil 11 - ayda xelq'ara teshkilatlar bilen birliship, b d t bash shitabida xitaydiki qéyin - qistaqlar heqqide mexsus yighin chaqiridiken hemde xitay türmiliride zulum chekken Uyghurlarni tirik shahidlar süpitide meydan'gha chiqiridiken.

Xitayda méhmanxanilar Uyghurlarni qobul qilghanda derhal saqchigha melum qilish buyruqi tapshuruwalghan

Yéqinda xitayning béyjing shehiri xeydiyen rayoni tewesidiki xu'ayu'en yoli saqchixanisi öz rayonidiki méhmanxana we muncha mulazimiti bilen shughullinidighan orunlargha qarita bir uqturush chiqarghan.

Uqturushta körsitilishiche, xeydiyen rayonluq jama'et xewpsizlik tarmaq idarisining telipige asasen, hazirdin bashlap xeydyen rayonigha tewe herqaysi méhmanxana we yuyunush orunliri Uyghur we tibet méhmanlarni qobul qilghan bolsa, ularning tepsiliy ehwalini derhal saqchigha melum qilish we mezkur milletke tewe méhmanlarni qobul qilghanda ularning guwahnamilirini tepsiliy tekshürüsh hemde "millet" katégoriyisini estayidil toldurush telep qilin'ghan.

Radi'omiz igiligen melumatlargha qarighanda, mezkur uqturush esli xitay hökümitining yuqiri derijilik j x organliri chüshürgen höjjetning rohigha asasen chüshürülgen hemde béyjing shehiridiki herqaysi méhmanxana we yuyunush mulazimiti bilen shughullinidighan orunlargha birdek tarqitilghan.

Pikir qoshung

Radi'oning ishlitish shertlirige asasen, pikirliringiz tekshürgüchiler teripidin testiqlinishi we muwapiq derijide tehrirlinishi tüpeyli, tor bette derhal peyda bolmaydu. Siz qaldurghan mezmun'gha erkin asiya radi'osi jawabkar bolmaydu. Bashqilarning köz qarishi we heqiqetke hörmet qilishingizni soraymiz.