Ekberjan: chégra sodisi Uyghurlarning qolidin xitay we pakistanliqlarning qoligha ötüp ketti

Muxbirimiz shöhret hoshur
2015.12.03
omer-wexpi-pakistan.jpg Pakistandiki ömer waxpi
Photo: RFA

Pakistanda pa'aliyet élip bériwatqan ömer Uyghur wexpining katipi ekberjan bügün muxbirimizning ziyariti dawamida, Uyghurlarning pakistandiki tijaret ehwali heqqide toxtaldi.

Uning bayan qilishiche, pakistan bilen xitay arisidiki chégra sodisi 1980-yillarda bashlan'ghan we barghanséri rawajlanmaqta. Emma mezkur sodida deslepki yillarda bashlamchi rol oynighan Uyghur tijaretchiler nöwette bu sodidin asasen dégüdek siqip chiqirilghan. Uyghur rayoni bilen pakistan arisida qatnaydighan heptide ikki ayropilan 2000-yillardin 2006-yilgha qeder Uyghur tijaretchiler bilen liq tolghan bolsa, emdilikte bularning ornini pütünley xitay we pakistanliq tijaretchiler igiligen. Nöwette her qétimliq hawa yolidin kélidighan tijaretchiler arisida Uyghurlar sanining 10 gha yetmeydighanliqini bildürgen ekberjan, bu aqiwetning gholluq sewebliridin birini xitayning pasport cheklimisi dep körsetti. Rawalpindiki xitay elchixanisi bu heqtiki so'allirimizgha jawab bérishni ret qildi.

Biz ilgiri xewer qilghan pakistanda Uyghurlar üchün mulazimet qilidighan qeshqer rabat yeni qeshqer méhmanxanisining taqalghanliqi we pakistanda oquwatqan Uyghur oqughuchilarning aziyip yoq déyerlik derijige kelgenliki qatarliq ehwallarmu, ekberjan bayan qilghan yuqiriqi weziyetning toghriliqini yene bir nuqtidin delillimekte.

Bu yil séntebirde xitayni ziyaret qilghan pakistan prézidénti memnun hüseyin, pakistanning térrorluqqa qarshi meshghulatliri dawamida pakistandiki atalmish Uyghur térrorchilarni asasen yoqitip bolghanliqini, eger bar déyilse buningmu nahayiti az sanda ikenlikini bayan qilghan idi, xitay terepmu bayanatlirida xitay-pakistan dostluqining atalmish sherqi türkistan térrorchilirigha zerbe bérishte muhim rol oynighanliqini ipadiligen idi. Emma xitay-pakistan hemkarliqining Uyghur tijaretchilerge körsetken tesiri heqqide bügün'giche héchqandaq bir xewer yaki bayanat bérilmigen idi.

Awaz ulinishi arqiliq muxbirimiz bu heqte teyyarlighan programmining tepsilatini anglighaysiler.

Pikir qoshung

Radi'oning ishlitish shertlirige asasen, pikirliringiz tekshürgüchiler teripidin testiqlinishi we muwapiq derijide tehrirlinishi tüpeyli, tor bette derhal peyda bolmaydu. Siz qaldurghan mezmun'gha erkin asiya radi'osi jawabkar bolmaydu. Bashqilarning köz qarishi we heqiqetke hörmet qilishingizni soraymiz.